Του Νίκου Τσούλια
Διπλό το θαύμα της Έλεν Κέλερ, δύο εξίσου σημαντικές οι εκφράσεις του. Η πρώτη καταδεικνύει τη φοβερή δύναμη του ανθρώπου και τις απεριόριστες δυνατότητές του για να δημιουργήσει την ομορφιά και το περιεχόμενο της ζωής του. Γιατί η Έλεν Κέλερ αν και κωφή και τυφλή, χωρίς δύο βασικές αισθήσεις και τη γλώσσα, καταφέρνει να γίνει προσωπικότητα ολοκληρωμένη, πνευματική κορυφή στον κόσμο των Γραμμάτων και της εκπαίδευσης, μια γυναίκα είδωλο που άνοιξε δρόμους στη σκέψη του ανθρώπου και στην επιστήμη.
Η δεύτερη έκφραση του θαύματος αφορά την παιδαγωγική και την εκπαίδευση, την έρευνα και την επιστήμη που έδωσαν στην Έλεν Κέλερ εκείνα τα εργαλεία με τα οποία απελευθέρωσε τις φοβερές δυνατότητές της για να φτάσει στην κορυφή της Γνώσης. Και οφείλουμε εδώ να σταθούμε στο ρόλο των ανθρωπιστικών επιστημών, στην αποτελεσματικότητά τους και στη χρησιμότητά τους, στην ακτινοβολία τους και στη δημιουργικότητά τους.
Γιατί συχνά προβάλλεται η άποψη ότι οι εν λόγω επιστήμες υστερούν έναντι των αντίστοιχων θετικών και αποτελεί αυτή η πεποίθηση – προκατάληψη τη βάση για να αμφισβητείται κατά καιρούς ακόμα και η επιστημονικότητα των ανθρωπιστικών επιστημών! Γιατί δεν αναλογιζόμαστε και δεν στοχαζόμαστε επί ενός απλού ερωτήματος. Είναι μικρότερης σημασίας το επίτευγμα που έκανε η παιδαγωγική και η εκπαίδευση στην Έλεν Κέλερ σε σχέση με όποιο τεχνολογικό εύρημα του σύγχρονου πολιτισμού, που μας γοητεύει με την εμπορικότητά του και με το καταναλωτικό του περιτύλιγμα; Μπορούμε να αναρωτηθούμε πώς ένα παιδί με μοναδικό εργαλείο την αίσθηση της αφής και χωρίς τη δυνατότητα γλώσσας και ομιλίας κατορθώνει να κατανοήσει την πραγματικότητα και τον κόσμο, να εξανθρωπιστεί και να μεγαλουργήσει;
Και πρέπει να αναφερθεί ότι η δασκάλα της, η Άννα Σάλιβαν, είχε να αντιμετωπίσει και την έχθρα των γονιών της και την λανθασμένη αγωγή τους επί της Έλεν Κέλερ. Γιατί είχαν ως βασικά τους εργαλεία την αγάπη αλλά και τον οίκτο και με βάση το δεύτερο στοιχείο κατέστρεφαν την κόρη τους χωρίς καν να το συνειδητοποιούν! Η δασκάλα ήξερε ότι δεν αρκεί η αγάπη – που και αυτή την έδωσε με γενναιόδωρο τρόπο – και ότι ο οίκτος είναι ο πιο ασφαλής δρόμος για τη στόμωση της πνευματικής ανάπτυξης της Έλεν Κέλερ. «Τι θα γίνει το παιδί, όταν εσείς δεν θα υπάρχετε στη ζωή, αν δεν αποκτήσει την αυτονομία του και θα βυθίζεται σε έναν κόσμο που έχει μόνο σκοτάδι;», θα τους απευθύνει με τον πιο έντονο τρόπο το καίριο ερώτημα.
Εδώ είναι η μεγάλη προσφορά της αγωγής και του εκπαιδευτικού. Μαζί με την αμέριστη αγάπη κατέθεσε την αγωγή και την πειθαρχία, τη συστηματική και επίμονη εργασία, τη συνεχή έρευνα και αναζήτηση ως τα παράλληλα πεδία για να επιτευχθεί ο στόχος. Η δασκάλα με μοναδικό εργαλείο αίσθησης την αφή του παιδιού θα ανοίξει το δρόμο στην Έλεν Κέλερ της περιήγησης στο περιβάλλον και της κατανόησης του κόσμου και της πραγματικότητας. Με τα δάκτυλά τους θα διαμορφώσουν το δικό τους αλφάβητο και θα συνδέσουν τις λέξεις με τα αντίστοιχα αντικείμενά τους και θα γνωρίσουν και θα κατακτήσουν ακόμα και τις αφηρημένες έννοιες και τις ιδέες. Η επιθυμία της μαθήτριας για γνώση, η πανίσχυρη θέλησή της να ερμηνεύσει ό,τι μπορεί να αντιληφθεί, ο πόθος της να ρίχνει το δικό της φως στα ερεθίσματά της και στους στοχασμούς της οδήγησε σε πρωτόγνωρα ξέφωτα τη σκέψη του ανθρώπου.
Να μερικά στοιχεία της Έλεν Κέλερ από τη Wikipedia. «Έμαθε τη νοηματική γλώσσα και το 1888 γύρισε στη Βοστώνη, όπου θεωρήθηκε παιδί θαύμα. Έμαθε γερμανικά, γαλλικά, ελληνικά και λατινικά, ενώ είχε ιδιαίτερη αγάπη για την ελληνική γλώσσα. Ήταν το πρώτο άτομο με κώφωση και τύφλωση που αποφοίτησε από πανεπιστήμιο το 1914. Συνέχισε τη μελέτη ξένων συγγραφέων και φιλοσόφων, ενώ υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγική συγγραφέας. Είχε δηλώσει ανοιχτά την αντίθεσή της στον πόλεμο. Επίσης, υπήρξε υπέρμαχος του δικαιώματος της γυναικείας ψήφου, των εργατικών δικαιωμάτων και του σοσιαλισμού καθώς και άλλων προοδευτικών κινημάτων. Πέθανε το 1968. Κυριότερα έργα της είναι: Το ημερολόγιο της Έλεν Κέλερ, Η ιστορία της ζωής μου, Απαισιοδοξία, Η θρησκεία μου, Ειρηνικό βραδινό».
Η Έλεν Κέλερ είναι κορυφαία Μορφή ανθρωπισμού και πνευματικής καλλιέργειας, ουμανιστικής παιδείας και κοινωνικής προόδου! Αποτέλεσε έναν υπερήφανο, ευγενικό θρίαμβο του ανθρώπου αφενός και της παιδαγωγικής και της εκπαίδευσης αφετέρου. Με ποιο τεχνολογικό εύρημα μπορεί να συγκριθεί αυτό το διπλό θαύμα;
- Αρθρογραφία: Κριτική θεώρηση
- Ακολουθήστε τη σελίδα μας στο facebook Φιλολογικός Ιστότοπος για να ενημερώνεστε για όλα τα εκπαιδευτικά θέματα.
