Οδηγός Βοηθητικού Εκπαιδευτικού Υλικού για την εκπαίδευση προσφύγων
Ο παρακάτω οδηγός εκπαιδευτικού υλικού για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε αλλοδαπούς και πρόσφυγες αποτελεί ένα ενδεικτικό οδηγό, τον οποίο μπορείτε να συμβουλευτείτε και να χρησιμοποιήσετε για να παράγετε το δικό σας υλικό.
Μπορεί να λειτουργήσει αλληλεπιδραστικά και να εμπλουτίζεται συνεχώς με οτιδήποτε καινούριο ανακαλύπτουμε όλοι μαζί.
Κωνσταντίνα Αρετάκη
Συντονίστρια Εκπαίδευσης Προσφύγων Κρήτης
6955963940 – 2810302445
seprosfyges@kritis.pde.sch.gr
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής:http://iep.edu.gr/diapolitismiki/
Πλούσιο υλικό, εγκεκριμένο από το Ι.Ε.Π., δομημένο σε διάφορες κατηγορίες (ανά βαθμίδα, ανά τάξη, ανά μάθημα κ.α.). Συνήθως για παιδιά-πρόσφυγες Α, Β, Γ Δημοτικού προτείνεται το “ΓΕΙΑ ΣΑΣ”. Χρειάζεται ψάξιμο για να βρείτε το κατάλληλο υλικό για κάθε περίπτωση και να το προσαρμόσετε στις δικές σας ανάγκες.
Εκπαίδευση Αλλοδαπών και Παλλινοστούντων μαθητών: http://www.diapolis.auth.gr/index.php?limitstart=0
Πρόγραμμα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κι εδώ θα βρείτε πλούσιο επιμορφωτικό και εκπαιδευτικό υλικό σε διάφορες κατηγορίες, θεωρίας και πρακτικής εφαρμογής. Χρειάζεται ψάξιμο. Πιο χρήσιμη θα σας φανεί η κατηγορία Εκπαιδευτικό Υλικό(http://www.diapolis.auth.gr/index.php/ekpaideutiko-yliko), όπου θα βρείτε αρκετό υλικό ανά βαθμίδα εκπαίδευσης (κάποια από αυτά θα τα βρείτε και στην ιστοσελίδα του Ι.Ε.Π.)
ΚΕΔΑ: Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής:http://www.keda.uoa.gr/index.php
Πρόγραμμα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στην κατηγορία Υλικό ΚΕΔΑ(http://www.keda.uoa.gr/materials.php) θα βρείτε υλικό ανά βαθμίδα εκπαίδευσης.
Ηλεκτρονικό πολυλεξικό σε 5 γλώσσες “Μαθαίνω Ελληνικά”:
Ανάπτυξη υλικού: ΜΕΤΑδραση http://www.metadrasi.org/lexiko/select_language.htm
Πολύ χρήσιμο on line εργαλείο σε 5 γλώσσες (αλβανικά, αραβικά, γεωργιανά, ρώσικα, ουρντού – παντζαμπί) του Μ.Κ.Ο. ΜΕΤΑδραση για όσους αρχίζουν να μαθαίνουν ελληνικά, αλλά και για όσους έχουν βασικές γνώσεις στην ελληνική γλώσσα και χρειάζονται υποστήριξη για να βελτιώσουν κυρίως το λεξιλόγιό τους. Περιέχει βασικό λεξιλόγιο της ελληνικής γλώσσας, πίνακες γραμματικής και επτά θεματικές ενότητες που καλύπτουν την επικοινωνία σε διάφορες καθημερινές περιστάσεις, μέσα από οπτικοακουστικό υλικό, βίντεο κ.α.
Βιβλίο:Μικρό Λεξικό Βασικής Επικοινωνίας σε 6 γλώσσες (MiniLexikon):
Έκδοση: Πρεσβεία της Ελβετίας στην Ελλάδα
Μ.Κ.Ο.: Μετάδραση
http://metadrasi.org/campaigns/%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CF%8C-%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82/
Ένα εργαλείο για τη διευκόλυνση της καθημερινής επικοινωνίας μεταξύ των προσφύγων και των μεταναστών με άτομα που μιλούν Ελληνικά ή Αγγλικά. Προορίζεται για την ανταλλαγή γενικών πληροφοριών, καθώς και πληροφορίες για θέματα που αφορούν τις συνθήκες διαβίωσης, τα τρόφιμα, την υγεία και την προστασία. Περιλαμβάνονται ειδικά κεφάλαια για τις γυναίκες και τα ασυνόδευτα παιδιά. Για να καθίσταται ικανή η αμφίδρομη αλληλεπίδραση, όλα τα λήμματα έχουν αποδοθεί φωνητικά στα Αραβικά, Φαρσί, Σορανί, Κιρμαντζί, Ουρντού, Γαλλικά και Ελληνικά και είναι διαθέσιμα και στα Αγγλικά. Ηλεκτρονικές εκδόσεις του Mικρού Λεξικού είναι επίσης διαθέσιμες online για λήψη και εκτύπωση σύμφωνα με τις ανάγκες του καθενός. Το Mini Lexicon είναι επίσης διαθέσιμο και σε εφαρμογή για κινητά.
Βιβλίο:Το βαλιτσάκι, ελληνικά για παιδιά που μετακινούνται:
Συγγραφέας: Γιώργος Σιμόπουλος
Μεταφράσεις στα αραβικά, φαρσί και αγγλικά: ΜΕΤΑδραση, www.metadrasi.org
Εικονογράφηση: Γεωργία Γυφτάκη
Εξώφυλλο: Έφη Θεοδωροπούλου
Εκδόσεις Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
http://olympias.lib.uoi.gr/jspui/handle/123456789/28044
Ένα χρήσιμο βιβλίο που έγινε ειδικά για παιδιά-πρόσφυγες από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και την Terre des hommes και καλύπτει τις γλώσσες Αραβικά, Φαρσί και Αγγλικά. Μπορείτε να το κατεβάσετε.
Βιβλίο:Τα πρώτα μου ελληνικά
Επιμέλεια: Ιωάννα Αντωνίου-Κρητικού
Μετάφραση στα Αραβικά: Κατερίνα Ελ-Ράχεμπ, Αλ Φαντέλ Γασσάν
http://www.iep.edu.gr/images/IEP/EPISTIMONIKI_YPIRESIA/Epist_Monades/A_Kyklos/Diapolitismiki/2017/2017Athina_ta_prwta_mou_ellinika.pdf
Ειδικά για αραβόφωνους. Υπάρχει στην ιστοσελίδα του Ι.Ε.Π. Ευγενική χορηγία του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά» με στόχο να διευκολύνει την πρώτη επαφή των αραβόφωνων προσφύγων με την ελληνική γλώσσα. Απευθύνεται σε παιδιά και ενήλικες που επιθυμούν να μάθουν την ελληνική αλφάβητο, λέξεις του βασικού λεξιλογίου και εκφράσεις, μέχρι να εκπονηθούν ειδικά εγχειρίδια και βοηθήματα που θα αποσκοπούν στην κατά το δυνατόν πληρέστερη κάλυψη των αναγκών τους για επικοινωνία στα Ελληνικά .
Βιβλίο:ΓΕΦΥΡΕΣ, Οδηγός δίγλωσσης υποστήριξης προσφύγων:
Ανάπτυξη υλικού: Γιώργος Σιμόπουλος
Α Έκδοση: Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής Γ.Σ.Ε.Ε.
Μεταφράσεις: ΜΕΤΑδραση
http://www.kanep-gsee.gr/sitefiles/files/GEFYRES.pdf
Από την Εισαγωγή: Οι «Γέφυρες» είναι ένα εργαλείο δίγλωσσης υποστήριξης για πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο και μετανάστες με μικρή ή καμία εξοικείωση με την ελληνική γλώσσα. Σκοπός του είναι να σας βοηθήσει να καλύψετε τις βασικές σας ανάγκες επικοινωνίας κατά το πρώτο διάστημα παραμονής σας στην Ελλάδα: να μπορείτε να καταλαβαίνετε απλές εκφράσεις και οδηγίες, να παρουσιάζετε τον εαυτό σας, να εκφράζετε ερωτήματα, προβλήματα και αιτήματά σας για θέματα μετακίνησης, διατροφής, καθημερινών αγορών, υγείας, εκπαίδευσης, εργασίας, διαμονής, να διαβάζετε και να κατανοείτε απλά κείμενα, να συμπληρώνετε βασικές φόρμες, όπως μια υπεύθυνη δήλωση. Περιλαμβάνει χρήσιμες καθημερινές εκφράσεις μεταφρασμένες στη γλώσσα σας, εικονογραφημένο λεξιλόγιο και απλές δραστηριότητες εξάσκησης. Συνοδεύεται από ηλεκτρονικό λεξικό(Ηλεκτρονικό πολυλεξικό σε 5 γλώσσες “Μαθαίνω Ελληνικά”) με αναζήτηση λέξεων και μετάφρασή τους από τα ελληνικά προς τη γλώσσα σας και αντίστροφα
Βιβλίο:ΓΕΦΥΡΕΣ, Λεξικό ελληνικά –αραβικά & αραβικά –ελληνικά:
Ανάπτυξη υλικού: Γιώργος Σιμόπουλος & ΜΕΤΑδραση
http://www.kanep-gsee.gr/sitefiles/files/Lexico_ellinika_aravika.pdf
ΕΝΤΑΞΕΙ – Οδηγός Πολύγλωσσης Υποστήριξης
Ανάπτυξη υλικού: Γιώργος Σιμόπουλος
Οι μεταφράσεις των κειμένων πραγματοποιήθηκαν από την ομάδα Μεταφραστών της ΜΕΤΑδρασης
http://metadrasi.org/campaigns/%ce%b5%ce%bd%cf%84%ce%ac%ce%be%ce%b5%ce%b9-%cf%80%ce%bf%ce%bb%cf%8d%ce%b3%ce%bb%cf%89%cf%83%cf%83%ce%bf%cf%82-%ce%bf%ce%b4%ce%b7%ce%b3%cf%8c%cf%82/
Το «Εντάξει» είναι ένα εργαλείο πολύγλωσσης υποστήριξης για παιδιά και εφήβους που μιλούν αραβικά και φαρσί και με μικρό ή μηδενικό βαθμό εξοικείωσης με την ελληνική γλώσσα. Σκοπός του είναι να βοηθήσει στην κάλυψη των βασικών αναγκών επικοινωνίας κατά το πρώτο διάστημα παραμονής στην Ελλάδα και στα πρώτα βήματα στο ελληνικό σχολείο. Περιλαμβάνει χρήσιμες καθημερινές εκφράσεις μεταφρασμένες σε αραβικά και φαρσί, εικονογραφημένο λεξιλόγιο, έναν σύντομο οδηγό γραμματικής και απλές δραστηριότητες εξάσκησης. Συνοδεύεται από ηχητικά αρχεία στην ελληνική γλώσσα για οπτικοακουστική εξάσκηση. Υπάρχει φόρμα για παραγγελία.
Μικρός οδηγός για την αραβική γλώσσα Μusefir
Ανάπτυξη: Πολύδρομο, Ομάδα για τη διγλωσσία και τον πολυπολιτισμό στην εκπαίδευση και την κοινωνία
http://www.polydromo.gr/pdf/odigos_mousefir.pdf
Μικρός οδηγός 5 σελίδων για εκπαιδευτικούς που θέλουν να εξοικειωθούν με τα βασικά της αραβικής γλώσσας
Το πρώτο μου βιβλίο για τη διγλωσσία ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΡΑΒΙΚΟ ΚΟΣΜΟ
Ανάπτυξη: Πολύδρομο, Ομάδα για τη διγλωσσία και τον πολυπολιτισμό στην εκπαίδευση και την κοινωνία
http://www.polydromo.gr/index.php/el-gr/my-first-book-on-bilingualism
http://www.polydromo.gr/pdf/hellenic-arabic/Childrens_book_in_3_languages.pdf
Από την εισαγωγή: “Το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας και αναφέρεται στην παιδική διγλωσσία, δηλαδή στην ικανότητα κατανόησης ή/και χρήσης δυο ή περισσοτέρων γλωσσών από τα παιδιά, όταν αυτά μεγαλώνουν με διαφορετικές γλώσσες στο οικογενειακό τους περιβάλλον ή με διαφορετική γλώσσα στο σπίτι και στο σχολείο. Αποτελείται από τρία διαφορετικά μέρη: α) το “θεωρητικό” όπου παρουσιάζονται κάποιοι ορισμοί για τη διγλωσσία με γλώσσα προσιτή στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία αλλά και οι λόγοι που την χαρακτηρίζουν κοινωνικό αγαθό β) το “διαδραστικό” όπου τα παιδιά σχεδιάζουν το δικό τους βιβλίο για τη διγλωσσία με ζωγραφιές, γράμματα και λέξεις από όποια γλώσσα επιλέγουν ή ανακαλύπτουν στο περιβάλλον τους, γ) το “αραβικό” όπου δυο παιδιά μας προσκαλούν να γνωρίσουμε την γλώσσα και τον πολιτισμό του Λιβάνου, χώρας καταγωγής τους.”
Βιβλίο:ΜΑΖΙ: Πολύγλωσσος οδηγός για την εκπαίδευση στην Ελλάδα»:
Ανάπτυξη υλικού: Γιώργος Σιμόπουλος (INE ΓΣΕΕ)
Μεταφράσεις και Επιμέλεια: ΜΕΤΑδραση – Δράση για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη
http://metadrasi.org/wp-content/uploads/2017/05/MAZI_for_print.pdf
Το «Μαζί» βασίστηκε σε εκπαιδευτικό υλικό που έχει παραχθεί στο πλαίσιο του έργου «Εκπαίδευση Αλλοδαπών και Παλιννοστούντων Μαθητών – Δράση 7 – Σύνδεση Σχολείου και Κοινότητας». Αναπτύχθηκε για να υποστηρίξει τις δράσεις εκπαιδευτικής ένταξης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Απευθύνεται σε πολίτες τρίτων χωρών και δικαιούχους διεθνούς προστασίας που μιλούν κυρίως αραβικά και φαρσί ή που διαθέτουν βασικές δεξιότητες επικοινωνίας στην αγγλική γλώσσα. Παρέχει, με τη μορφή «Συχνών Ερωτήσεων», βασικές και κατανοητές πληροφορίες σε σχέση με τις δομές, τις λειτουργίες και τις διαδικασίες στην τυπική και μη τυπική εκπαίδευση στην Ελλάδα, καθώς και βασικό λεξιλόγιο.
Πλατφόρμα επικοινωνίας Ι.Ε.Π.:http://www.iep.edu.gr/bbb.php
Μπορείτε να εγγραφείτε και να επικοινωνείτε με το Ι.Ε.Π. μέσω τηλεδιάσκεψης στον τομέα της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης για θέματα επιμόρφωσης κ.α. Οδηγίες για τη σύνδεση στην πλατφόρμα τηλεδιασκέψεων του Ι.Ε.Π. μπορείτε να βρείτε εδώ: http://iep.edu.gr/images/IEP/EPISTIMONIKI_YPIRESIA/Epist_Monades/A_Kyklos/Diapolitismiki/2016/2016-10-11_IEP_platform_info.pdf
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ-ΟΔΗΓΙΕΣ
Στην εγκύκλιο Φ.31/154653/Δ1, 18-9-2108του Υπ.Π.Ε.Θ. με θέμα: “Διδακτικά βιβλία για ΔΥΕΠ και Τάξεις Υποδοχής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2018-2019” παρατίθεται το εγκεκριμένο υλικό που διανέμεται στα σχολεία από το Ι.Τ.Υ.Ε.-Διόφαντος για τις Δ.Υ.Ε.Π. και τις Τ.Υ. της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, όπου συμπεριλαμβάνονται τα: Το Μικρό μου λεξικό 1,2,3,4 και το Γεια σας 1,2,3,4
Στην εγκύκλιο Φ1/181945/Δ1, 26-10-2017, του Υπ.Π.Ε.Θ. δίνεται ο οδηγός “Ανοικτό Πρόγραμμα Σπουδών για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στις Τάξεις Υποδοχής (Τ.Υ.) Ι ΖΕΠ Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσηςόπου φοιτούν παιδιά πρόσφυγες” του Ι.Ε.Π. που καλύπτει τα επίπεδα Α1 και Α2.
http://iep.edu.gr/images/IEP/EPISTIMONIKI_YPIRESIA/Epist_Monades/A_Kyklos/Diapolitismiki/2018/2018-01-18_APS_TY_abathmia.pdf
Στην εγκύκλιο 660/ΓΔ4, 03-01-2018του Υπ.Π.Ε.Θ. δίνεται ο οδηγός “Ανοικτό Πρόγραμμα Σπουδών για τη διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας στις Τάξεις Υποδοχής (Τ.Υ.) Ι ΖΕΠ Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όπου φοιτούν παιδιά πρόσφυγες ” του Ι.Ε.Π. που καλύπτει τα επίπεδα Α1 και Α2.
http://iep.edu.gr/images/IEP/EPISTIMONIKI_YPIRESIA/Epist_Monades/A_Kyklos/Diapolitismiki/2018/2018-01-18_APS_TY_abathmia.pdf
- Ακολουθήστε τη σελίδα μας στο facebook Φιλολογικός Ιστότοπος για να ενημερώνεστε για όλα τα εκπαιδευτικά θέματα.
