Του Δημήτρη Χρυσόπουλου, Φιλόλογου – Ιστορικού
Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές μέσα από την πάντα φιλόξενη στήλη του «www.filologikos–istotopos.gr» έχουμε αναφερθεί κατά το παρελθόν στην ανάγκη να δοθούν σαφείς οδηγίες σχετικά με τη διδασκαλία αλλά και την εξέταση των μαθημάτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης… Τόσο καιρό λέγαμε πόσο σημαντικό είναι να χαραχτεί μια συγκεκριμένη κατεύθυνση από το υπουργείο προκειμένου να διευκολυνθεί το έργο εκπαιδευτικών και μαθητών και αντί αυτού βρεθήκαμε ακόμη μια φορά προ εκπλήξεων… γιατί οι ιθύνοντες αποφάσισαν ότι είναι πολύ «σωστό» να αλλάξουν τον τρόπο αξιολόγησης σε πολλά από τα μαθήματα στο παρά ένα…
Το ότι απουσιάζει ένας σοβαρός σχεδιασμός είναι δεδομένο. Από που να αρχίσει και που να τελειώσει κανείς με όσα αντικρίσαμε στις οδηγίες του υπουργείου. Αρχικά, λοιπόν, με βάση το νέο ΦΕΚ αλλάζει ο τρόπος αξιολόγησης του μαθήματος των αρχαίων στις πανελλαδικές. Ειδικότερα, από φέτος τόσο το διδαγμένο όσο και το αδίδακτο κείμενο θα αξιολογούνται έκαστο με 50 μονάδες. Αυτό φυσικά θα συμβεί από τη στιγμή που υπάρχει αφαίρεση μίας ερμηνευτικής ερώτησης και ταυτόχρονη μετατόπιση των μονάδων της στη μετάφραση του αγνώστου κειμένου το οποίο και μεγαλώνει σε έκταση…
Παράλληλα πρέπει να τονιστεί ότι η συγκεκριμένη αλλαγή δεν είναι και η μοναδική. Πλέον, υπάρχει επαναφορά της ερώτησης ανοικτού τύπου στην εξέταση της εισαγωγής, η οποία και αλλάζει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο προετοιμασίας των μαθητών και κατά συνέπεια επιβάλλει μία νέα θεώρηση αλλά και σχεδιασμό της κατάστασης από τους εκπαιδευτικούς. Σε κάθε περίπτωση οι αλλαγές αυτές ακόμα και αν για κάποιους είναι προς το καλύτερο, δεν θα έπρεπε να ανακοινωθούν ελάχιστες μέρες πριν αρχίσουν τα σχολεία.
Δηλαδή, κανείς από τους ιθύνοντες δεν γνωρίζει ότι η προετοιμασία της πλειονότητας των μαθητών που ετοιμάζονται να δώσουν πανελλαδικές εξετάσεις ξεκινούν την προετοιμασία τους αρκετά νωρίτερα, ήδη από τη Β’ λυκείου, ή ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί έχουν κάνει μια κάποια προετοιμασία η οποία και πρέπει να αλλάξει εκ νέου προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα; Είναι τόσο δύσκολο, λοιπόν, όταν θέλεις να κάνεις αλλαγές, πόσο μάλλον στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, να το ανακοινώνεις με τη λήξη του σχολικού έτους προκειμένου να υπάρχει χρόνος να ανταποκριθούν όλοι σ’ αυτές; Επίσης, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι συγκεκριμένες αλλαγές θα εφαρμοστούν σε μια γενιά μαθητών που έχουν βιώσει την τηλεκπαίδευση στο έπακρο, δεν έχουν δώσει εξετάσεις σε ενδοσχολικό επίπεδο εδώ και δύο χρόνια και φυσικά έχουν πολλά και σοβαρά κενά που χρειάζονται μεγάλη προσπάθεια και σωστή προετοιμασία για να καλυφθούν ενόψει των εξετάσεων!
Πάμε τώρα και στα λατινικά. Σύμφωνα, λοιπόν, με το πρόσφατο ΦΕΚ που αφορά τον τρόπο εξέτασης του μαθήματος στις πανελλαδικές εξετάσεις υπάρχουν κι εδώ αλλαγές… Ειδικότερα, θα δοθεί στους μαθητές διδαγμένο κείμενο 14-16 στίχων από ένα ή περισσότερα κείμενα και θα ζητείται από αυτούς να μεταφράσουν από αυτό στη Νέα Ελληνική 10-12 στίχους (20 μονάδες). Παράλληλα, θα κληθούν να απαντήσουν σε μία παρατήρηση ανοικτού ή κλειστού τύπου από την εισαγωγή του σχολικού βιβλίου (10 μονάδες), σε μία ετυμολογική παρατήρηση (10 μονάδες), σε δύο παρατηρήσεις γραμματικής (30 μονάδες) και τέλος σε δύο παρατηρήσεις συντακτικού (30 μονάδες), με την υποσημείωση ότι καθεμία από τις παρατηρήσεις σε γραμματική και συντακτικό μπορεί να αναλύεται σε δύο υποερωτήματα.
Αυτό που οι περισσότεροι πέρσι θεωρήσαμε θετικό βήμα, δηλαδή την επαναφορά του μαθήματος των λατινικών σε επίπεδο πανελλαδικών εξετάσεων σε καμία περίπτωση δεν συνοδεύτηκε από τα μεγάλα λόγια που ακούστηκαν περί αναβάθμισής του. Πως να γίνει, άλλωστε, κάτι τέτοιο όταν ούτε καν αυτό που οι περισσότεροι θεωρούσαμε αυτονόητο, δηλαδή την αντικατάσταση του σχολικού εγχειριδίου, δεν είδαμε να συμβαίνει. Συμφωνούσαμε όλοι ότι το μάθημα έπρεπε να αποκτήσει ουσία και να μην οδηγεί τους μαθητές στη στείρα απομνημόνευση αλλά το υπουργείο αποφάσισε τελικά ότι αυτό θα συμβεί αν μετατρέψει την ερώτηση που αφορά στην εισαγωγή από «κλειστού τύπου» σε «ανοιχτού ή κλειστού τύπου», κάτι το οποίο και είναι δεδομένο ότι θα ενισχύσει ξανά την αποστήθιση…
Αλλαγές, επίσης, συναντάμε πλέον και στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στις δύο πρώτες τάξεις του λυκείου. Ας μην κουράσουμε άλλο αναφέροντας πληροφορίες που εύκολα μπορεί να αναζητήσει κανείς στο διαδίκτυο. Ας σταθούμε σε κάτι πραγματικά περίεργο, όμως! Ενώ την προηγούμενη εβδομάδα είδαμε ότι εμπλουτίστηκε η τράπεζα θεμάτων με κριτήρια που αφορούν την πρώτη λυκείου, λίγες ημέρες αργότερα μάθαμε ότι αλλάζει ο τρόπος εξέτασης και κατά συνέπεια τα θέματα που ανέβηκαν καθίστανται επί της ουσίας «ανενεργά». Η ανοργανωσιά στο μεγαλείο της!
Δεν πειράζει, όμως, γιατί έχουμε συνηθίσει εδώ και αρκετά χρόνια μαθητές και εκπαιδευτικοί να γινόμαστε «πειραματόζωα» στις ορέξεις των εκάστοτε ιθυνόντων… Θα τα καταφέρουμε ακόμη μια φορά, να είστε σίγουροι γι’ αυτό, παρότι όλες αυτές οι αλλαγές θα βρουν τα περισσότερα παιδιά εντελώς ανέτοιμα. Νέα χρονιά, νέα προβλήματα… Το χειρότερο, όμως, είναι ότι ενώ κάθε χρόνο οι «ειδικοί» διατείνονται ότι όλα «αλλάζουν» προς το καλύτερο, τα πάντα μένουν ίδια και αντί να μας λύνουν τα χέρια μετατρέπονται σε γόρδιο δεσμό!
Για να διορθώσεις το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας δε χρειάζεται να κάνεις αλλαγές κάθε λίγο και λιγάκι και επί της ουσίας να αλλάζεις το οικοδόμημα μόνο εξωτερικά αλλά ποτέ εσωτερικά… Χρειάζεται πλάνο, οργάνωση και αποφάσεις από ανθρώπους που γνωρίζουν επαρκώς τις παθογένειες του ελληνικού σχολείου. Προπαντός, όμως, είναι αναγκαίο κάθε φορά που σκοπεύεις να αλλάξεις κάτι, αυτό να ανακοινώνεται σε όλους όταν πρέπει και όχι στο παρά ένα της σχολικής χρονιάς… Γιατί ακόμα και αν είναι σωστές οι όποιες αλλαγές γίνονται, όταν μας βρίσκουν απροετοίμαστους είναι δεδομένο ότι θα έχουν αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα και θα επιφέρουν μεγαλύτερη σύγχυση και ανασφάλεια σε όλους…
