ΜΑΘΗΜΑ XXXIV, ΜΑΘΗΜΑ ΧΧΧΙΧ
ΚΕΙΜΕΝΑ
α) Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium domesticōrum in tecto conlocāvit. Quod ut praedōnes animadvertērunt, abiectis armis ianuae appropinquavērunt et clarā voce Scipiōni nuntiavērunt (incredibile audītu!) virtūtem eius admirātum se venisse. Haec postquam domestici Scipiōni rettulērunt, is fores reserāri eosque intromitti iussit.
β) Sapientem nec paupertas nec dolor prohibet, nec eae res, quae imperītos avertunt et praecipites agunt. Tu illum premi putas malis? Utitur! Non ex ebore tantum Phidias sciēbat facere simulacra; ex aere quoque faciēbat. Si marmor illi obtulisses, si viliōrem materiam, fecisset tale, quale ex illā fieri optimum posset. Eōdem modo sapiens virtūtem, si licēbit, in divitiis explicābit, si minus, in paupertāte; si poterit, in patriā, si minus, in exilio;
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να μεταφραστούν στη Νέα Ελληνική τα ακόλουθα αποσπάσματα: «Tum Scipio, cum se ipsum … admirātum se venisse.» και «Sapientem nec paupertas … fieri optimum posset.»
Μονάδες 20
Β.1.α. Να συµπληρώσετε τα κενά, ώστε να φαίνεται ο συντακτικός ρόλος της κάθε λέξης.
illi: είναι ……………………………. στο …………………………
domesticōrum: είναι ……………………………. στο …………………………
abiectis: είναι ……………………………. στο …………………………
Scipioni: είναι …………………………. στο ……………………
fores: είναι ……………………………. στο …………………………
ex ebore: είναι …………………………. στο ……………………
optimum: είναι ……………………………. στο …………………………
modo: είναι …………………………. στο ……………………
(Μονάδες 8)
Β.1.β. Να βρείτε όλους τους τύπους των σουπίνων που υπάρχουν στα κείμενα και να δηλώσετε τη συντακτική τους θέση.
(Μονάδες 6)
Β.2.α. virtūtem eius. Να δηλώσετε την κτήση με αυτοπάθεια.
(Μονάδες 2)
Β.2.β. Haec postquam domestici Scipiōni rettulērunt. Να μετατρέψετε την παραπάνω πρόταση από την ενεργητική σύνταξη στην παθητική.
(Μονάδες 4)
Β.2.γ. Να αναγνωρίσετε το είδος των δευτερευουσών προτάσεων και τη συντακτική τους λειτουργία, να αιτιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγής τους, την έγκλιση και τον χρόνο εκφοράς τους.
quae imperītos avertunt
cum se ipsum captum venisse eos existimasset
(Μονάδες 10)
(Μονάδες 30)
Γ.1.α. Στο απόσπασμα «Quod ut praedōnes … eosque intromitti iussit.» να εντοπίσετε τις αντωνυμίες και να τις μεταφέρετε στην ίδια πτώση και γένος στον άλλον αριθμό.
(Μονάδες 6)
Γ.1.β. praesidium, praedōnes, ianuae, virtūtem, fores, paupertas, res, ebore, simulacra: αφού μεταφέρετε τα παραπάνω ουσιαστικά στην ίδια πτώση στον άλλον αριθμό (0,5 μονάδα), να τα κατατάξετε στον παρακάτω πίνακα ανάλογα με την κλίση στην οποία ανήκουν (0,5 μονάδα).
|
Α΄ κλίση
|
Β΄ κλίση |
Γ΄ κλίση |
Δ΄ κλίση |
Ε΄ κλίση |
(Μονάδες 9)
(Μονάδες 15)
Γ.2.α. Να εντοπίσετε τους ρηματικούς τύπους του αποσπάσματος «haec postquam domestici Scipiōni rettulērunt, is foresreserāri eosque intromitti iussit» και να τους μεταφέρετε στο β΄ ενικό της προστακτικής ενεστώτα στη φωνή που βρίσκονται (1 μονάδα ο εντοπισμός και 1 μονάδα κάθε σωστός τύπος).
(Μονάδες 8)
Γ.2.β. Utitur: να γράψετε τη γενική, δοτική και αιτιατική του γερουνδίου και τα απαρέμφατα όλων των χρόνων του ρήματος (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο όπου είναι απαραίτητο).
(Μονάδες 7)
(Μονάδες 15)
Δ. Να γράψετε δίπλα σε κάθε λέξη της στήλης Α τον αριθμό της λέξης της στήλης Β με την οποία σχετίζεται ετυμολογικά.
|
Α |
Β |
|
fores |
ους(αυτί) |
|
res |
θύρα |
|
auditu |
ρεπουμπλικάνος |
|
armis |
φορά |
|
rettulerunt |
αρματολός |
(Μονάδες 10)
Ε. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες:
α. Ο Βιργίλιος είχε ως πρότυπο τον Όμηρο και ο Σενέκας την αρχαία αττική κωμωδία.
β. «Οι νεωτερικοί» ποιητές γράφουν μόνο επύλλια και επιγράμματα.
γ. Ο Κορνήλιος Νέπως έγραψε περίπου 15 βιογραφίες διάσημων Ελλήνων και Ρωμαίων, κυρίως στρατηγών.
δ. Οι τρεις κορυφαίοι ελεγειακοί ποιητές ήταν ο Τίβουλλος, ο Προπέρτιος και ο Οράτιος.
ε. Κατά την εποχή του Αυγούστου επικρατεί το φαινόμενο της στρατευμένης λογοτεχνίας.
(Μονάδες 10)
