Λατινικά Γ´ Λυκείου: Κείμενα 23, 24, 25 (Κριτήριο αξιολόγησης)
ΜΑΘΗΜΑ XXIII, ΜΑΘΗΜΑ XXXII, ΜΑΘΗΜΑ XXXIIΙ
ΚΕΙΜΕΝΑ
α) Aegrotābat Caecīna Paetus, marītus Arriae, aegrotābat et filius. Filius mortuus est. Huic Arria funus ita parāvit, ut ignorarētur a marīto; quin immo cum illa cubiculum marīti intraverat, vivere filium simulābat, ac marīto persaepe interroganti, quid ageret puer, respondēbat: «Bene quiēvit, libenter cibum sumpsit». Deinde, cum lacrimae suae, diu cohibitae, vincerent prorumperentque, egrediebātur; tum se dοlōri dabat et paulo post siccis oculis redībat.
β) «Quid?» inquit «Ego non cognosco vocem tuam?». Visne scīre quid Nasīca responderit? «Homo es impudens. Ego cum te quaererem, ancillae tuae credidi te domi non esse; tu mihi ipsi non credis?»
γ) Neminem credideritis patriae consultūrum esse, nisi vos ipsi patriae consulueritis. Mementōte rem publicam in extremo discrimine quondam fuisse! ». Statimque sumptum est Punicum bellum tertium, quo Carthāgo delēta est.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να μεταφραστούν στη Νέα Ελληνική τα ακόλουθα αποσπάσματα «Aegrotābat Caecīna Paetus, … paulo post siccis oculis redībat.» και « Neminem…. delēta est ».
Μονάδες 20
Β1. Να αντιστοιχίσετε τους συγγραφείς της στήλης Α’ με τα έργα του στη στήλη Β΄. Δύο στοιχεία της στήλης Β΄ περισσεύουν.
|
ΣΤΗΛΗ Α΄ |
ΣΤΗΛΗ Β΄ |
|
1.Μάρκος Τύλλιος Κικέρων |
α. Επωδοί |
|
2. Κορνήλιος Νέπως |
β. Για τη φύση των πραγμάτων |
|
3. Σαλλούστιος Κρίσπος |
γ. Μενίππειες Σάτιρες |
|
4. Λουκρήτιος |
δ. Ιστορική βιογραφία |
|
5. Κόντος Οράτιος Φλάκκος |
ε. Εκλογές |
|
|
στ. Καισαρικοί λόγοι |
|
ζ. Η συνωμοσία του Κατιλίνα |
Μονάδες 10
Β.2. Να βρείτε με ποια λέξη των λατινικών κειμένων που σας δόθηκαν έχουν ετυμολογική συγγένεια οι παρακάτω λέξεις της Νέας Ελληνικής: φεμινισμός, δόση, γνώση, δηλητήριο, εξτρέμ.
Μονάδες 10
Γ.1.α. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:
filius: την κλητική του ενικού αριθμού
funus: την αιτιατική του πληθυντικού αριθμού
cubiculum: την κλητική του πληθυντικού αριθμού
diu: τους άλλους δύο βαθμούς του επιρρήματος
dοlōri: την ίδια πτώση στον άλλον αριθμό
Homo: γενική πληθυντικού marītus
marītus: δοτική ενικού
patriae: αφαιρετική ενικού
discrimine: την ίδια πτώση στον άλλον αριθμό
(Μονάδες 10)
Γ.1.β. Να εντοπίσετε όλες τις αντωνυμίες του πρώτου αποσπάσματος και να τις μεταφέρετε στην ίδια πτώση και γένος ή πρόσωπο, στον άλλον αριθμό
(Μονάδες 5)
Μονάδες 15
Γ.2.α. Να χαρακτηρίσετε ως σωστή ή λανθασμένη τη γραμματική αναγνώριση των λέξεων που ακολουθούν:
|
|
Σ |
Λ |
|
aegrotābat: γ΄ ενικό οριστικής παρατατικού ενεργητικής φωνής |
|
|
|
parāvit: γ΄ ενικό υποτακτικής παρακειμένου ενεργητικής φωνής |
|
|
|
ignorarētur: γ΄ ενικό υποτακτικής παρατατικού παθητικής φωνής |
|
|
|
vivere: απαρέμφατο ενεστώτα μέσης φωνής |
|
|
|
cohibitae: γενική ενικού θηλυκού γένους της μετοχής παρακειμένου παθητικής φωνής |
|
|
|
To Neminem είναι αιτιατική ενικού αρσενικού γένους της αόριστης ουσιαστικής αντωνυμίας nemo. |
|
|
|
Το discrimine είναι ονομαστική ενικού του ουδέτερου ουσιαστικού της γ΄ κλίσης discrimen-inis. |
|
|
|
To tertium είναι ουδέτερο του τακτικού αριθμητικού επιθέτου tertius, –a, –um. |
|
|
|
Το vocem είναι επίθετο τρικατάληκτο. |
|
|
(Μονάδες 9)
Γ.2.β. cognosco: να γράψετε το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής όλων των χρόνων στην ίδια φωνή.
(Μονάδες 6)
Μονάδες 15
Δ.1.α. Να βρείτε τη συντακτική λειτουργία των παρακάτω όρων:
|
1. Arriae |
είναι………….. στο …………….. |
|
2. se |
είναι………….. στο …………….. |
|
3. tuam |
είναι………….. στο …………….. |
|
4. domi |
είναι………….. στο …………….. |
|
5. consultūrum esse |
είναι………….. στο …………….. |
Μονάδες 10
Δ.2.α. Filius mortuus est. Να τρέψετε την πρόταση σε απαρεμφατική με εξάρτηση Arria dixit.
(Μονάδες 2)
Δ.2.β. Caecīna Paetus, marītus Arriae. Να εντοπίσετε την παράθεση και να την αναλύσετε σε αναφορική πρόταση.
(Μονάδες 7)
Δ.2.γ. cum lacrimae suae. Να δηλώσετε την κτήση χωρίς αυτοπάθεια.
(Μονάδες 3)
Δ.2.δ. paulo post. Να δηλωθεί ο προσδιορισμός του χρόνου με πρόθεση.
(Μονάδες 2)
Δ.2.ε. Ego non cognosco vocem tuam? Να μετατραπεί η ευθεία ερώτηση ώστε να περιμένουμε αρνητική απάντηση.
(Μονάδες 2)
Δ.2.στ. Neminem credideritis. Να δηλώσετε την απαγόρευση με εναλλακτικό τρόπο εκφοράς.
(Μονάδες 4)
Μονάδες 20
