Μόνιμες Στήλες

Η διαταραχή των οικογενειακών σχέσεων αποτελεί κεντρικό διακύβευμα στην Ηλέκτρα του Σοφοκλή, καθώς προβάλλει ως σύμπτωμα — και ως συνεκδοχή — της γενικότερης διαφθοράς του Οίκου των Ατρειδών. Ακόμη ευρύτερα, συμβολίζει την αταξία που προκαλεί σε συμπαντικό πια επίπεδο, δηλαδή στο επίπεδο της ηθικής τάξης των πραγμάτων, ο ατέρμονος κύκλος της βίας και της αλληλοσφαγής. Η διαταραχή των οικογενειακών σχέσεων, χειρίστη εκδήλωση της οποίας συνιστά η αλλοίωση των φυσικών (και φυσιολογικών!) δεσμών ανάμεσα στον γονιό και το παιδί, εκδηλώνεται τουλάχιστον σε τρία επίπεδα στο έργο: (α) στο επίπεδο των ανθρωπίνων σχέσεων, (β) στο επίπεδο των κοινωνικών ρόλων και (γ) στο επίπεδο του ψυχισμού και του ήθους των δύο παιδιών του Αγαμέμνονα, ιδιαίτερα της Ηλέκτρας.

Αναφερθείτε συνοπτικά στα πιο σημαντικά στοιχεία που ορίζουν τη σχέση της διονυσιακής λατρείας με τις απαρχές της τραγωδίας και του σατυρικού δράματος. Η φύση του Διονύσου: Από πολλές απόψεις ο Διόνυσος είναι κατεξοχήν θεατρικός θεός, εφόσον βασικά συστατικά της θεϊκής του υπόστασης αλλά και της λατρείας του αποτελούν: (α) η έκσταση (δηλαδή η έξοδος από τα στενά όρια του εαυτού και η πρόσβαση σε μια άλλη πραγματικότητα, μια πλατύτερη σφαίρα ύπαρξης):

To κείμενο αυτό θα περιστραφεί γύρω από τους τρεις κορυφαίους Κυπρίους ποιητές του ύστερου 19ου και του πρώτου μισού του 20ουαιώνα, τον Βασίλη Μιχαηλίδη, τον Δημήτρη Λιπέρτη και τον Παύλο Λιασίδη. Λέω «γύρω» από τους ποιητές αυτούς, γιατί αντί ενός βαρετού γραμματολογικού σχεδιάσματος γεμάτου τίτλους και ημερομηνίες και αντί για φιλολογικές αναλύσεις ποιημάτων που σίγουρα θα εκτιμηθούν περισσότερο αν ακουστούν χωρίς σχολαστικές επιβαρύνσεις, θα προτιμούσα να κάνω κάτι άλλο: να αναπτύξω κάποιες γενικότερες σκέψεις, αφενός για τη θέση των ποιητών μας στο πλαίσιο αυτό που ονομάζουμε, συμβατικά και χρηστικά, «Κυπριακή Λογοτεχνία», αφετέρου για τον ρόλο της διαλέκτου την περίοδο της ύστερης Τουρκοκρατίας και της Αγγλοκρατίας.Αν οι σκέψεις μου αυτές σας φανούν σκόρπιες, συγχωρέστε με: πέρα από τη δική μου αδυναμία, σε ένα βαθμό αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι τα ερωτήματα που θα αγγίξω είναι τα ίδια ακόμη ανοικτά (ή σκόρπια!).

[ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ ΠΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ "ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗ", ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ, ΣΤΙΣ 30 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2014.Ευχαριστώ τον κ. Ανδρέα Μορφίτη και τη συνάδελφο Ασπασία Σκουρουμούνη για την τιμητική τους πρόσκληση]. Επέλεξα να σας μιλήσω απόψε για ένα θέμα που άπτεται των ιδιαίτερών μου ερευνητικών ενδιαφερόντων: για την πρόσληψη της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας και των θεμελιωδών της μύθων στην ποίηση του Κυριάκου Χαραλαμπίδη. Το θέμα είναι ευρύτατο και δεν θα μπορούσε να καλυφθεί παρά μόνο με συνολική αναφορά στη θέση του Μύθου και της Ιστορίας στο έργο του ποιητή.

Μαζί με τις ευχές για Καλή Ανάσταση, οι “Λωτοφάγοι” σας χαρίζουν, όπως και τα Χριστούγεννα, μια ανθολογία που περιέχει μερικά από τα καλύτερα ελληνικά ποιήματα για το Πάσχα. Την υποκειμενική μου προτίμηση δεν θα την κρύψω: το απλοϊκό μα γνήσιο “Μοιρολόι της Παναγιάς”, η λαμπρή “Ημέρα της Λαμπρής” του Σολωμού, οι τρεις ύμνοι του Σικελιανού και το “Τραγούδι του Σταυρού” του Παλαμά, και τέλος η πικρή, μεταφορική “Μεγάλη Παρασκευή” του Κυριάκου Χαραλαμπίδη, νομίζω, ξεχωρίζουν. Χρόνια Πολλά! Δημοτικό, «Μοιρολόι της Παναγιάς»

Η Λυσιστράτη του Αριστοφάνη συνιστά, κωμικώ τω τρόπω πάντοτε, θεατρική (αυτο)κριτική των πατριαρχικών δομών εξουσίας. Παρόλα αυτά το Αρσενικό στο έργο αυτό δεν αποτελεί μονολιθική κατηγορία (δηλ. δεν αντιμετωπίζονται όλοι οι άνδρες με τον ίδιο τρόπο). Η Λυσιστράτη παρουσιάζει τρεις τουλάχιστον τύπους ανδρών: (α) τον Πρόβουλο, ο οποίος συμβολίζει την αυταρχική πατριαρχική εξουσία·