[Οδηγία χρήσης: Όποιος φίλος ή όποια φίλη κουράζεται εύκολα με την ανάγνωση μπορεί να επιλέξει την… ακρόαση του άρθρου στον διαδικτυακό σύνδεσμο https://clyp.it/yelw5jid (διάρκεια: 06:30)]
Τις πρώτες ώρες μετά το βρετανικό δημοψήφισμα στο διαδίκτυο έκανε θραύση το κινηματογραφικό στιγμιότυπο με τον Mr Bean πάνω σε καμπριολέ αυτοκίνητο να επιδεικνύει περήφανα στους διερχόμενους οδηγούς τα… μεσαία δάκτυλα των χεριών του! Πολλοί έσπευσαν να επιδοκιμάσουν το στιγμιότυπο σαν… συμβολική πράξη χειραφέτησης της Μεγάλης Βρετανίας από τα «αυταρχικά δεσμά» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία μάλιστα πρέπει να βρει μιμητές στο άμεσο μέλλον. Άλλοι πάλι είδαν στην απρεπή ενέργεια του κινηματογραφικού ήρωα μια επιδεικτική άγνοια κινδύνου, τόσο επιδεικτική που θα μπορούσε άνετα να συγκριθεί με την άγνοια κινδύνου των Βρετανών που επέλεξαν το Brexit!
Η πληροφορική είναι η επιστήμη του παρόντος και του μέλλοντος και ορισμένες φορές είναι τόσο αμείλικτη. Μόλις εικοσιτέσσερις ώρες μετά την επιβεβαίωση του τελικού αποτελέσματος η Google ανακοίνωσε τις συχνότερες αναζητήσεις των Βρετανών στην περίφημη μηχανή αμέσως μετά το δημοψήφισμα: «τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση;», «πόσες χώρες υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση;», «τι σημαίνει να εγκαταλείπει κανείς την Ευρωπαϊκή Ένωση;», «ποιες θα είναι οι συνέπειες τώρα που φύγαμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση;». Είναι τουλάχιστον σοκαριστικό το γεγονός ότι ορισμένοι απ’ τους ανθρώπους που ψήφισαν στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου φαίνεται ότι δεν είχαν καν τη στοιχειώδη ενημέρωση σχετικά με τους θεσμούς, τη λειτουργία, τις χώρες και τους λόγους ύπαρξης, πόσω μάλλον για τα δομικά, κοινωνικά ή οικονομικά προβλήματα της ενωμένης Ευρώπης…
Μια εβδομάδα μετά το δημοψήφισμα και ήδη έχουμε δει απίστευτα γεγονότα. Έχουμε δει τους Σκωτσέζους να διακηρύσσουν τη βούλησή τους να ανεξαρτητοποιηθούν απ’ τη Μεγάλη Βρετανία, ώστε να παραμείνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που προβλέπεται να συμβεί σύντομα και με τη Βόρεια Ιρλανδία. Έχουμε δει βρετανικές περιφέρειες να απαιτούν τη συνέχιση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης παρά την έξοδο απ’ την Ευρώπη. Έχουμε δει τη στερλίνα να κατακρημνίζεται στις διεθνείς αγορές σαν… χαρτοπετσέτα, παρά τα δεκάδες δισεκατομμύρια που επένδυσε η Βρετανία για τη στήριξή της. Έχουμε δει διαδηλώσεις σε κεντρικές πλατείες του Λονδίνου για την παραμονή στην Ευρώπη. Έχουμε δει συλλογή υπογραφών για τη διενέργεια νέου δημοψηφίσματος.
Έχουμε δει Άγγλους αξιωματούχους να κλαίνε με λυγμούς δημοσίως. Έχουμε δει φραστικές επιθέσεις «ελληνικού τύπου» σε Άγγλους πολιτικούς που δεν υποστήριξαν όσο θα έπρεπε το Bremain. Έχουμε ακούσει για τις… σκέψεις ανεξαρτητοποίησης του Λονδίνου από την Αγγλία, ώστε οι Λονδρέζοι να συνεχίσουν ν’ απολαμβάνουν τα προνόμια της ευρωπαϊκής συνύπαρξης. Έχουμε δει τους κυνικούς εκβιασμούς των Ευρωπαίων αξιωματούχων προς τους Βρετανούς πολιτικούς, ορισμένοι μάλιστα απ’ τους οποίους κάνουν τους αντίστοιχους εκβιασμούς που δεχόταν η Ελλάδα πέρσι τέτοιο καιρό να μοιάζουν με… παρατηρήσεις μητέρας προς το άτακτο παιδί της. Έχουμε δει την καμπάνια του Brexit, μην αντέχοντας να… αυτο-διαψεύδεται σχεδόν καθημερινά, να διαγράφει από την ιστοσελίδα της όλες τις προεκλογικές της δεσμεύσεις μόλις τέσσερις μέρες μετά το δημοψήφισμα. Έχουμε δει ακόμα και τους ίδιους τους πολιτικούς του Brexit να «μαζεύονται» άρον-άρον από τις «επαναστατικές» τους διακηρύξεις και να ζητούν… «προνομιακή σχέση» της Βρετανίας με την Ευρώπη παρά τις μέχρι πρότινος φωνές τους για εθνική ανεξαρτησία και εθνική υπερηφάνεια…
Έχουμε δει πολλά μέσα σε λίγες μέρες! Όμως, το σημαντικότερο είναι η αναμενόμενη διόγκωση του ευρωσκεπτικισμού στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως φυσιολογική αντίδραση απέναντι στη διαμόρφωση μιας Ευρώπης, μέσα στην οποία η Γερμανία θα έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο σ’ όλες τις πολιτικές και οικονομικές αποφάσεις. Την ίδια στιγμή, οι Ευρωπαίοι ζητούν από τους Βρετανούς να υποβάλουν άμεσα αίτηση αποχώρησης, αλλά οι Βρετανοί ενδιαφέρονται περισσότερο να κερδίσουν χρόνο παρά να προχωρήσουν σε βιαστικές ενέργειες∙ για να ξεκινήσει μια διαδικασία που αναμένεται να διαρκέσει για πολλά χρόνια και χωρίς να είναι βέβαιο ότι εν τέλει θα ολοκληρωθεί∙ και με την Ελλάδα βέβαια να παρακολουθεί όλ’ αυτά από τα οποία επηρεάζεται άμεσα και η ίδια χωρίς να μπορεί καν να αντιδράσει.
Η αγγλο-ευρωπαϊκή «βεντέτα» αναμένεται να έχει πολλά νέα επεισόδια στο μέλλον. Έχει ήδη γίνει γνωστό ότι το Βρετανικό Κοινοβούλιο δεν δεσμεύεται συνταγματικά από το δημοψήφισμα, αλλά ταυτόχρονα δεν μπορεί και να το αγνοήσει. Είναι επίσης σαφές ότι, κατά συντριπτική πλειοψηφία, οι Βρετανοί βουλευτές είναι κατά του Brexit, ενώ συμφέρον από την καθυστέρηση της εξόδου έχουν και κυβερνήσεις άλλων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δύο εκατομμύρια πολίτες των οποίων εργάζονται σήμερα στη Βρετανία. Ακόμα και αν η αίτηση αποχώρησης γινόταν σήμερα, η πιο αισιόδοξη πρόβλεψη αναφέρει ότι οι διαπραγματεύσεις θα διαρκούσαν για πολλά χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Γροιλανδίας των 55.οοο κατοίκων που αποφάσισε το 1982 με δημοψήφισμα την έξοδό της από την τότε Ε.Ο.Κ. και διαπραγματευόταν μόλις ένα ζήτημα (αλιευτικά δικαιώματα) για… τρία ολόκληρα χρόνια.
Η Βρετανία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες στον πλανήτη και υπολογίζεται ότι μόνο οι συμβάσεις και οι νόμοι, που πρέπει να αναθεωρηθούν, προσεγγίζουν τις… 80 χιλιάδες σελίδες! Αν συνυπολογιστεί και το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, αφού ο Κάμερον δεν θέλει να υποβάλει ο ίδιος την αίτηση αποχώρησης, είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει μεγάλη καθυστέρηση στην έναρξη των διαπραγματεύσεων. Επομένως, η έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε εύκολη υπόθεση είναι ούτε μπορεί να γίνει σύντομα. Στον ενδιάμεσο χρόνο δεν μπορεί ν’ αποκλειστεί και η πιθανότητα ενός… «έντιμου συμβιβασμού» που θα μετέτρεπε το Brexit σε «Μένουμε Ευρώπη», ώστε ν’ αποφευχθεί το «ντόμινο εξελίξεων» σε άλλες χώρες.
Εν τέλει, η ιστορία του Brexit δεν προβλέπεται να εξελιχθεί με τον τρόπο που θα ήθελε ο αντι-ευρωπαϊσμός. Πιο πιθανό μάλλον είναι να εξελιχθεί όπως εξελίσσονται οι ταινίες του Mr Bean! Λίγη αφέλεια στην αρχή, μπόλικες ψυχο-συναισθηματικές διακυμάνσεις και ανατροπές στη συνέχεια, μέχρι ο κεντρικός ήρωας να κερδίσει την αποδοχή και τη συμπάθεια του κοινού και των συμπρωταγωνιστών του προς το τέλος…
ΠΗΓΗ: εφημερίδα ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ (Ρέθυμνο)