Νεοελληνική Γλώσσα Γ´ Γυμνασίου: 2η Ενότητα-Η σημασία της γλωσσομάθειας (Κριτήριο αξιολόγησης)
Κείμενο: Η σημασία της γλωσσομάθειας
Οι λόγοι που μας σπρώχνουν στη γλωσσομάθεια είναι πολλοί. Πρώτα πρακτικοί: χρειαζόμαστε την ξένη γλώσσα για τη ζωή, για να συνεννοούμαστε με τους αλλόγλωσσους άμα ταξιδεύουμε στην πατρίδα τους, ή και στον τόπο μας, ιδίως όμως για το επάγγελμα που ενδεχομένως θα διαλέξουμε (λ.χ. έμπορος, υπάλληλος, δακτυλογράφος, διπλωμάτης κτλ.). Μας χρειάζεται έπειτα η ξένη γλώσσα αν ετοιμαζόμαστε για στάδιο επιστημονικό, αφού με αυτή, και μάλιστα με αυτές, θα καταρτιστούμε αρτιότερα και θα μπορούμε να καταφύγουμε στην ξενόγλωσση βιβλιογραφία. Τέλος με την ξένη γλώσσα ερχόμαστε σε επικοινωνία, επιπόλαιη ή βαθύτερη, με τις ξενόγλωσσες λογοτεχνίες και με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Γιατί η γνώση μιας ξένης γλώσσας που μαθαίνομε δε μας αποκαλύπτει μόνο τους θησαυρούς της σοφίας ενός ξένου λαού, τόσο απαραίτητους για μας· αν προσέξουμε την ιδιοτυπία της ξένης γλώσσας και μελετήσουμε την εθνική της λογοτεχνία, μας φέρνει σ᾽ επαφή με τη σκέψη και την ιδιοφυία του λαού της· μας μεταφέρνει από τον ορισμένο και πάντα περιορισμένο ορίζοντα της μητρικής γλώσσας σε ιδίωμα διαφορετικό. Μας πάει στην ψυχολογία και στη νοοτροπία άλλου λαού, διαφορετική από τη δική μας. Μας ανοίγει ένα νέο κόσμο και σα να μας χαρίζει μια καινούρια ψυχή· μας κάνει ακόμη, με τη σύγκριση, να νιώσουμε καλύτερα τη δική μας εθνική γλώσσα και την ιδιοτυπία του έθνους μας. Γι’ αυτό είπε ένας Γερμανός ποιητής, ο Ruckert, πως με κάθε γλώσσα που μαθαίνεις παραπάνω, ελευθερώνεις μέσα σου ένα πνεύμα δεμένο ως τότε. Εκτός από το περιεχόμενο αυτό της ξένης γλώσσας, ας προστεθεί ακόμη και ότι με αυτή και με την προσπάθεια να την καταλαβαίνουμε κάνει το μυαλό μας ιδιαίτερη άσκηση.
Αν τέτοια είναι γενικά η σημασία της γλωσσομάθειας, αυτή γίνεται ακόμα μεγαλύτερη για λαό καθώς εμείς οι Έλληνες, που είμαστε λίγοι αριθμητικά πλάι στους μεγάλους ευρωπαϊκούς, που ταξιδεύουμε πολύ στο εξωτερικό και σε τόπους που δεν ξέρουν τη γλώσσα μας, που δεν έχουμε ακόμη φιλολογία αρκετά αναπτυγμένη και που δεν μπορούμε να καταρτιστούμε επιστημονικά χωρίς ξένη γλώσσα. […]
Μ. Τριανταφυλλίδης, «Οι ξένες γλώσσες και η αγωγή», Άπαντα, Θεσ/νίκη, 1965 (διασκευή)
Θέμα 1ο
Με ποια στοιχεία στηρίζει ο συγγραφέας του κειμένου τη θέση του ότι η γλωσσομάθεια είναι ωφέλιμη για τους ανθρώπους και κυρίως για εμάς τους Έλληνες;
(Μονάδες 6)
Θέμα 2ο
α) Να αναγνωρίσετε και να καταγράψετε τη δομή της πρώτης παραγράφου του κειμένου «Οι λόγοι…. τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.»
β) Να γράψετε έναν πλαγιότιτλο για τη δεύτερη παράγραφο του κειμένου.
γ) σπρώχνουν, διαλέξουμε, αποκαλύπτει, απαραίτητους, καινούρια. Να γράψετε τα συνώνυμα των παραπάνω λέξεων.
(Μονάδες 4)
Θέμα 3ο (Παραγωγή λόγου)
Σε ένα άρθρο σας που θα δημοσιευθεί στην εφημερίδα του σχολείου σας να αναφερθείτε στους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν για τη γλώσσα και τον πολιτισμό μας γενικότερα από την εμμονή μας να μαθαίνουμε ξένες γλώσσες (200-250 λέξεις).
(Μονάδες 10)
Απάντηση
Κίνδυνοι από την εμμονή εκμάθησης ξένων γλωσσών
Η εκμάθηση ξένων γλωσσών αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την επικοινωνία και την επαφή με άλλους πολιτισμούς. Ωστόσο, η υπερβολική εμμονή με τις ξένες γλώσσες ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρούς κινδύνους για τη γλώσσα και τον πολιτισμό μας.
Ειδικότερα, υπάρχει κίνδυνος για την αλλοίωση της γλώσσας μας. Όταν δίνουμε υπερβολική σημασία στη γνώση ξένων γλωσσών, ενδέχεται να παραμελούμε τη μητρική μας γλώσσα, με αποτέλεσμα τη σταδιακή απώλεια της γλωσσικής μας κληρονομιάς. Όλο και περισσότεροι νέοι, κυρίως λόγω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, χρησιμοποιούν ξένες λέξεις και εκφράσεις στην καθημερινότητά τους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε γλωσσική σύγχυση.
Επιπλέον, η εκμάθηση ξένων γλωσσών ενδέχεται να οδηγήσει στην εξασθένιση της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Οι γλώσσες είναι φορείς πολιτιστικών αξιών, παραδόσεων και ιστορίας. Η προτεραιότητα στην εκμάθηση ξένων γλωσσών χωρίς σεβασμό στη γλωσσική μας κληρονομιά μπορεί να δημιουργήσει ένα χάσμα ανάμεσα στις γενιές, καθιστώντας δυσκολότερη την κατανόηση της κουλτούρας και των παραδόσεών μας.
Συμπερασματικά, αν και η γνώση ξένων γλωσσών είναι σημαντική, πρέπει να βρούμε τη σωστή ισορροπία, ώστε να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε τη γλώσσα και τον πολιτισμό μας από τις ανεπιθύμητες συνέπειες της παγκοσμιοποίησης.
| 2η Ενότητα-Η σημασία της γλωσσομάθειας (Κριτήριο αξιολόγησης) |
| 3η Ενότητα-Ο κοινωνικός ρατσισμός στην κοινωνία του σήμερα (Κριτήριο αξιολόγησης) |
| 4η Ενότητα-Η Ευρωπαϊκή ταυτότητα του μέλλοντος (Κριτήριο αξιολόγησης) |
|
5η Ενότητα-Σκέψεις με αφορμή την εξάπλωση των πολέμων και της βίας |
