Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Γ´ Γυμνασίου: Ενότητα 1η-Απαντήσεις στις Ασκήσεις του σχολικού βιβλίου

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Γ´ Γυμνασίου: Ενότητα 1η-Απαντήσεις στις Ασκήσεις του σχολικού βιβλίου

 Επανάληψη ύλης Ετυμολογίας Β΄ Γυμνασίου

1. Να σχηματίσετε ουσιαστικά ή επίθετα της α.ε. χρησιμοποιώντας τα παρακάτω συνθετικά μέρη:

1. Να δοθούν παράγωγα της α.ε. από τις παρακάτω σύνθετες λέξεις. Να εξετάσετε επιπλέον ποια από αυτά χρησιμοποιούνται στη ν.ε. με την ίδια ή παρόμοια σημασία: 

3. Να χωρίσετε τις παρακάτω λέξεις σε κατηγορίες ανάλογα με το μέρος του λόγου στο οποίο ανήκει το α΄ συνθετικό τους (λέξη κλιτή: ουσιαστικό, επίθετο, ρήμα / λέξη άκλιτη: επίρρημα, πρόθεση, μόριο) και στη συνέχεια να γράψετε τα συνθετικά τους μέρη: 

ἡ ἀποβολή[(ἀπό + βάλλω) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, πρόθεση], ἡ συγγραφή[(σύν + γράφω) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, πρόθεση], ὁ συναγερμός[(σύν + ἀγείρω) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, πρόθεση], ὁ εὐγενής[(εὐ + γένος) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, επίρρημα], ὁ ἐπιθετικός[(ἐπί + θετικός) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, πρόθεση], ὁ φιλαλήθης[(φίλος + ἀλήθεια) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, επίθετο], ὁ λιθοβόλος[(λίθος + βάλλω) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, ουσιαστικός], ὁ δύσβατος[(δύσ + βατός<βαίνω) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, πρόθεση], ἡ εὐπρεπής[(εὐ + πρέπω) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, επίρρημα], ἡ διακοπή[(διά + κόπτω) α´ συνθετικό άκλιτη λέξη, πρόθεση].

4. Να αναλυθούν οι σύνθετες λέξεις στα συνθετικά μέρη τους:

5. Ποια η μεταφορική σημασία των λέξεων λιμήν, λάμπω, ὁδός, λευκός, ὑφαίνω, φάος–φῶς στη ν.ε.;

Επανάληψη ύλης Γραμματικής – Σύνταξης Β΄ Γυμνασίου

1. Να κλίνετε τη φράση τῶν παρόντων κακῶν και στους δύο αριθμούς.

1. Να βρείτε τα τριτόκλιτα επίθετα του κειμένου και να γράψετε την ονομαστική ενικού των τριών γενών τους.

1. Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τους τύπους των ρημάτων στα πρόσωπα της ευκτικής των χρόνων που ζητούνται: 

1. Να γράψετε τη γενική και δοτική ενικού και πληθυντικού των παρακάτω ουσιαστικών:

1. Να μεταφέρετε τα ρήματα στους τύπους που ζητούνται:

1. Να βρείτε τα απαρέμφατα των παρακάτω φράσεων και να τα αναγνωρίσετε συντακτικά:
   1. Δοκεῖ μοι διαφέρειν ἀνὴρ τῶν ἄλλων ζῲων.(αντικείμενο ρήματος, ειδικό απαρέμφατο)
   2. Ὁμολογεῖται τὴν πόλιν ἡμῶν ἀρχαιοτάτην εἶναι. (υποκείμενο ρήματος, ειδικό απαρέμφατο)
   3. Ὅμηρος ἔφη ποιμένα λαῶν εἶναι τὸν ἀγαθὸν στρατηγόν. (αντικείμενο ρήματος, ειδικό απαρέμφατο)
   4. Συμβουλεύω ὑμῖν τὸν ἄνδρα τοῦτον ἐκποδὼν ποιεῖσθαι (= να απομακρύνετε). (άμεσο αντικείμενο ρήματος, τελικό απαρέμφατο)

1. Να εντοπίσετε τις μετοχές των παρακάτω φράσεων και να τις αναγνωρίσετε συντακτικά:
   1. Σωκράτης φανερὸς ἦν θεραπεύων τοὺς θεοὺς μάλιστα τῶν ἄλλων ἀνθρώπων.(κατηγορηματική μετοχή που αναφέρεται στο υποκείμενο του ρήματος Σωκράτης και εξαρτάται από το φανερὸς ἦν)
   2. Οὐδενὸς ἀντιπάλου παρόντος ἐνόμισε καταπρᾶξαι ἄν (= ότι θα μπορούσε να καταφέρει) τι τῇ πόλει ἀγαθόν. (επιρρηματική αιτιολογική μετοχή με υποκείμενο το ἀντιπάλου, απόλυτη)
   3. Δίκαια λέγοντες πολλοὶ ἄδικα ποιοῦσιν. (επιρρηματική εναντιωματική μετοχή, συνημμένο στο υποκείμενο του ρήματος οὗτοι)
   4. Τῇ ἐπιούσῃ (επιθετική μετοχή ως επιθετικός προσδιορισμός στο νυκτί) νυκτί (= την επόμενη νύχτα) ἔφθασαν παρελθόντες (= πρόλαβαν να ξεπεράσουν) τὴν τῶν Ἀθηναίων οἰκοδομίαν. (κατηγορηματική μετοχή που αναφέρεται στο υποκείμενο του ρήματος οὗτοι και εξαρτάται από το ἔφθασαν)
   5. Ἀθηναῖοι ἀπέπλευσαν εἰς Νάξον καὶ Κατάνην διαχειμάσοντες (= για να ξεχειμωνιάσουν). (επιρρηματική τελική μετοχή συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος Ἀθηναῖοι)

1. Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και να χαρακτηρίσετε τους τρόπους σύνδεσης (παρατακτική, υποτακτική) όρων ή προτάσεων:
   1. Χρήμασιν οὐ μόνον δικαίως ἀλλὰ καὶ ἐλευθερίως ἐχρῆτο. (παρατακτική)
   2. Οἱ Ἀθηναῖοι ἐπυνθάνοντο ὅτι αἱ νῆες ἐν Κερκύρᾳ ἤδη εἰσὶ τῶν Πελοποννησίων. (υποτακτική)
   3. Φημὶ δεῖν ἐκείνους μὲν ἀπολέσθαι (= να θανατωθούν), ὅτι ᾐσέβησαν, (υποτακτική) ἐμὲ δὲ σῲζεσθαι,(παρατακτική) ὅτι μηδὲν ἡμάρτηκα (= δεν έχω διαπράξει καμία αδικία) (υποτακτική).
   4. Οὐδεὶς ἂν ὀνειδίσειε (= δε θα κορόιδευε) τυφλῷ, ἀλλὰ μᾶλλον ἐλεήσαι (= θα τον λυπόταν). (παρατακτική)

1. Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και να χαρακτηρίσετε τους ομοιόπτωτους και ετερόπτωτους ονοματικούς προσδιορισμούς: 
   1. Τούτῳ πολλοὶ τῶν νεωτέρων προσέχουσι τὸν νοῦν (= στρέφουν την προσοχή τους). (γενική διαιρετική στο πολλοί)
   2. Πᾶσιν (κατηγορηματικός προσδιορισμός στο ἀνθρώποις) ἀνθρώποις ὁ πᾶς (επιθετικός προσδιορισμός στο χρόνος) χρόνος οὐχ ἱκανός (= αρκετός) λόγον ἴσον παρασκευάσαι τοῖς τούτων ἔργοις. (δοτική αντικειμενική στο ἴσον)
   3. Τύραννος ἐναντίος ἐλευθερίᾳ καὶ νόμῳ(δοτικές αντικειμενικές στο ἐναντίος) ἐστίν.
   4. Οὗτος οὖν ὁ ταῦτα ποιήσας(επιθετικός προσδιορισμός στο οὗτος) θανάτῳ τῷ ἀλγίστῳ (επιθετικός προσδιορισμός στο θανάτῳ) (= με τον πιο επώδυνο) ἀπώλετο, λιμῷ(επεξήγηση).
   5. Ἀρίστανδρος, ἀνὴρ(παράθεση στο Ἀρίστανδρος) Τελμισσεύς (επιθετικός προσδιορισμός στο ἀνήρ), μάντις(παράθεση στο Ἀρίστανδρος), θαρρεῖν (= να έχει θάρρος) ἐκέλευσεν Ἀλέξανδρον.
   6. Ἐξέτασιν καὶ δοκιμασίαν ποιεῖται τοῦ Φεραίων (επιθετικός προσδιορισμός στο ἱππικοῦ) ἱππικοῦ.(γενική αντικειμενική στα Ἐξέτασιν καὶ δοκιμασίαν)
   7. Πολλῶν(επιθετικός προσδιορισμός στο χρημάτων) χρημάτων (γενική συγκριτική στο κρείττων) κρείττων (= ανώτερος) ὁ παρὰ τοῦ πλήθους(επιθετικός προσδιορισμός στο ἔπαινος) ἔπαινος.
   8. Ἡδίστῃ(κατηγορηματικός προσδιορισμός στο τῇ γλώττῃ) τῇ γλώττῃ ἀπεκρίνατο (= απάντησε με πολύ γλυκά λόγια).

1. Στις παρακάτω φράσεις να επισημάνετε και να χαρακτηρίσετε τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς:
   1. Ἐκεῖνοι διὰ τοὺς ἐν Πειραιεῖ (εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει στάση σε τόπο)κινδύνους(εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός που δηλώνει ατία) ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων (εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός ποιητικού αιτίου) ζηλοῦνται.
   2. Ἐχώρουν (= βάδιζαν) ἐκ τῶν οἰκιῶν (εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός κίνησης αππό τόπο) πρὸς αὐτούς (εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός κατεύθυνσης σε πρόσωπο).
   3. Πολλοὶ Ἀθηναῖοι τῷ λιμῷ ἀπέθανον. (δοτική της αιτίας)
   4. Ταχέως τὸν ποταμὸν διέβαινον. (επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου)
   5. Τοῦ αὐτοῦ θέρους (γενική του χρόνου) οὐ πολλῷ ὕστερον ἀφίκοντο εἰς τὴν χώραν. (εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός τόπου)
   6. Μόναι αἱ Ἀμαζόνες ὡπλισμέναι ἦσαν σιδήρῳ.(δοτική του οργάνου)
   7. Νομίζω πᾶσαν φύσιν μαθήσει καὶ μελέτῃ(δοτική του μέσου) πρὸς ἀνδρείαν(εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του σκοπού) αὔξεσθαι.