Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Β´ Γυμνασίου: Ενότητα 1-“Πατρική δικαιοσύνη”(Μετάφραση, απαντήσεις στις ερωτήσεις του βιβλίου, ασκήσεις)
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Ένας άντρας Μάρδος στην καταγωγή είχε επτά παιδιά. Το πιο μικρό από αυτά προκαλούσε στα άλλα πολλά κακά. Και αρχικά ο πατέρας προσπαθούσε να το συνετίσει με λόγια· επειδή όμως δεν συμμορφωνόταν, το οδήγησε(έφερε) ενώπιον των δικαστών και το κατηγόρησε επακριβώς για όσα είχε αποτολμήσει και ζητούσε από τους δικαστές να εκτελέσουν το μικρό παιδί. Αυτοί βέβαια έμειναν έκπληκτοι και οδήγησαν και τους δυο ενώπιον του βασιλιά Αρταξέρξη. Και ενώ ο Μάρδος έλεγε τα ίδια, ο βασιλιάς τού είπε: «Αλήθεια, θα έχεις το θάρρος να αντέξεις (να βλέπεις) το γιο σου να πεθαίνει;». Και αυτός είπε «βεβαιότατα! Γιατί και όταν αφαιρώ τις παραφυάδες τις πικρές των μαρουλιών, καθόλου η μητέρα τους δεν λυπάται, αλλά πετάει περισσότερα φύλλα και γίνεται γλυκύτερη». Όταν άκουσε αυτά ο Αρταξέρξης, επαίνεσε τον άνδρα και τον έκανε βασιλικό δικαστή, λέγοντας ότι αυτός που διατυπώνει τόσο δίκαιες κρίσεις για τα παιδιά του οπωσδήποτε και στις ξένες υποθέσεις θα είναι δίκαιος δικαστής και αδέκαστος, και απάλλαξε και τον νέο από την τιμωρία, απειλώντας τον με θάνατο, αν αποδειχθεί ότι διαπράττει άλλες αδικίες.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
1.Σε ποιες διαδοχικές ενέργειες προχώρησε ο πατέρας για να λογικέψει τον ατίθασο γιο του;
Ο πατέρας προσπάθησε αρχικά να συνετίσει τον γιό του με τα λόγια, όπως θα έκανε κάθε γονιός. Επειδή όμως εκείνος δεν άλλαζε συμπεριφορά και επειδή ο πατέρας ήταν αρκετά δίκαιος, τον οδήγησε στο δικαστήριο ώστε να αποφασίσει εκείνο για την τιμωρία του. Τον κατηγόρησε για όσα κακά είχε κάνει και ζήτησε από τους δικαστές να τον καταδικάσουν σε θάνατο. Τελικά η υπόθεση οδηγήθηκε στον βασιλιά όπου ο πατέρας συνέχισε να θεωρεί δίκαιο να τιμωρηθεί ο γιος του ακόμα και σε θάνατο.
2.Ποια ήταν η αντίδραση του βασιλιά όταν άκουσε ότι ο πατέρας ζητούσε τη θανάτωση του γιου του; Τι του απάντησε ο πατέρας;
Ο βασιλιάς Αρταξέρξης έμεινε έκπληκτος και ρώτησε τον πατέρα αν πραγματικά μπορούσε να δει τον γιό του να θανατώνεται. Ο πατέρας απάντησε ότι δεν θα είχε πρόβλημα να δει τον γιό του να υποστεί την τιμωρία που του άξιζε.
3.Πώς ανταμείφθηκε ο πατέρας για την αμεροληψία του απέναντι στο παιδί του;
Ο βασιλιάς Αρταξέρξης θαύμασε τη δίκαιη στάση του πατέρα απέναντι στον γιό του που τον έκανε βασιλικό δικαστή. Αφού φέρθηκε με τόση αμεροληψία απέναντι στο παιδί του θα γινόταν δίκαιος και αντικειμενικός δικαστής απέναντι σε ξένες υποθέσεις.
4.Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο στόχος του πατέρα, όταν προτείνει να καταδικαστεί σε θάνατο το παιδί του; Πώς κρίνετε την αυστηρότητά του και ποια συμπεράσματα μπορείτε να βγάλετε για την περσική αντίληψη περί σωφρονισμού και πειθαρχίας;
Στόχος του πατέρα με την υπερβολική ποινή που προτείνει να επιβληθεί στον γιο του φαίνεται ότι είναι περισσότερο ο παραδειγματισμός των υπόλοιπων παιδιών και η προστασία του κοινωνικού συνόλου. με δεδομένο ότι προσπάθησε να φρονηματίσει το παιδί του με επιχειρήματα και συμβουλές, θα πρέπει να αποκλείσουμε από τους στόχους του την εκδίκηση, η οποία εξάλλου δεν ταιριάζει σε έναν πατέρα. Απογοητευμένος από την απροθυμία του γιου του να συμμορφωθεί, επιλέγει την πλέον ακραία μορφή τιμωρίας, που συνάδει με τη βαρύτητα που απέδιδαν οι Πέρσες σε κάθε είδους πειθαρχία. Θα μπορούσε ωστόσο να παραπέμψει τον γιο του σε ανώτερες από τον ίδιο αρχές, χωρίς να καθορίζει το είδος της ποινής που έπρεπε να του επιβληθεί. στην προσπάθειά του να προστατέψει το κοινωνικό σύνολο από τη συμπεριφορά του γιου του, επιδιώκει μια τιμωρία που με την υπερβολή της συνιστά αδικία εις βάρος του γιου του.
5.Πώς κρίνετε την τιμωρία που προτείνει ο πατέρας για τον γιο του; Εξυπηρετεί τον στόχο της συμμόρφωσης του παιδιού;
Η τιμωρία πρέπει να στρέφεται κατά της πράξης και να επιδιώκει τη διόρθωση του δράστη αποφεύγοντας τη φυσική ή ηθική εξόντωσή του. Από την άποψη αυτή η θανατική ποινή που προτείνει ο πατέρας δεν έχει διορθωτικό χαρακτήρα, ακυρώνει τον σκοπό της και μόνο ως σκληρός παραδειγματισμός προς τα άλλα παιδιά μπορεί να εκληφθεί.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1.Αξιοποιώντας όσο το δυνατόν περισσότερες παραγωγικές καταλήξεις, να γράψετε α.ε. παράγωγες λέξεις των παρακάτω ρημάτων: δράω-δρῶ, σφάλλω, στρέφω, ἀμείβω, φυλάττω, ταράττω, χαίρω, ἀριστεύω, θεραπεύω, κολακεύω, κόπτω, σῴζω.
2.Να γράψετε τις πλάγιες πτώσεις των παρακάτω ουσιαστικών: ἡ τελετή, ὁ νόμος, ἡ ψῆφος, τὸ μῆλον, ἡ τάξις, τὸ ἱερόν, ἡ δίαιτα.
3.Να συμπληρωθούν οι σωστές καταλήξεις των ουσιαστικών: τῆς νήσ ………….. , τῆς χώρ………….. , τῷ ἀθλητ ………….. , τοὺς μαθητ ………….. , τοῖς τοξότ ………….. , τῷ πολίτ………… , τοὺς ἐργάτ ………….. , τῆς βοηθεί ………….. , τῆς πόλ ………….. , τοῦ γραφ ………….. , ταῖς δυνάμ ………….. .
4.Να βάλετε σε κύκλο τη σωστή απάντηση:
………….. τῷ τρόπω ἐξόρμησαν οἱ Ἕλληνες (τοῦτο, τούτῳ, τοῦτον). ̔Ο οἰωνοσκόπος ἦλθεν εἰς ………….. τὴν πόλιν (αὕτη, ταύτῃ, ταύτην). ̔Ο στρατηγὸς ἐκέλευεν ………….. πολεμεῖν (ἐμέ, ἐμοῦ, ἐγώ).
5.Να μεταφέρετε τα ρήματα στον ίδιο αριθμό και στο ίδιο πρόσωπο της οριστικής όλων των χρόνων: θεραπεύομεν, ἐργάζεται, δουλεύουσι, διώκομεν, ἄρχονται, τάττῃ, ἀποκοπτόμεθα.
6.Να τοποθετήσετε τα επίθετα που δίνονται στην παρένθεση στον κατάλληλο τύπο, ώστε να συμφωνούν με το ουσιαστικό:
οἱ ………….. ἰχθύες (ἄφωνος), τῆς ………….. νήσου (ὡραῖος), τοὺς ………….. ῥήτορας (δεινός), τὰ ………….. τείχη (ὑψηλός), αἱ ………….. διαβολαί (αἰσχρός), τοῖς ………….. ἀνθρώποις (ἀγαθός).
7.Να τοποθετήσετε τις αντωνυμίες που δίνονται σε παρένθεση στον κατάλληλο τύπο:
α. Οὕτω δ’ ἄσμενοι (= χαρούμενοι) τὰς συμφορὰς τὰς ………….. ὁρῶσιν (ὑμέτερος, -α, -ον).
β. Σὺ οὖν ταῦτα πάσχοντί μοι πρόθυμον παράσχου τὴν …………. δύναμιν εἰς τὴν …………..σωτηρίαν (σός, σή, σόν / ἐμός, ἐμή, ἐμόν).
8.Στις παρακάτω φράσεις να εντοπίσετε τα απαρέμφατα και τις μετοχές και να τα χαρακτηρίσετε συντακτικά:
α. Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης.
β. Οἱ Πέρσαι οἴονται τοὺς ἀχαρίστους καὶ περὶ θεοὺς ἀμελῶς ἔχειν.
γ. Μάχης γενομένης πολλοὶ ἀπέθανον.
δ. Δειπνήσαντες πορεύεσθε.
ε. Ἔπλεον πολεμήσοντες.
στ. Εἰ θέλεις εἰσελθεῖν εἰς τὴν ζωήν, τήρησον τὰς ἐντολάς.
