Αρχαία Ελληνικά Α´ Λυκείου: Θουκυδίδου Ιστορίαι, Βιβλίο Γ´(Επαναληπτικές ασκήσεις – Συντακτικές, γραμματικές, λεξιλογικές)

Κατεβάστε το αρχείο: Θουκυδίδου Ιστορίαι, Βιβλίο Γ´ – Επαναληπτικές ασκήσεις (Συντακτικές, γραμματικές, λεξιλογικές)

 

• ΚΕΦΑΛΑΙΑ 71-73

 

[71.1]  Δράσαντες δὲ τοῦτο καὶ ξυγκαλέσαντες Κερκυραίους εἶπον ὅτι ταῦτα καὶ βέλτιστα εἴη καὶ ἥκιστ᾽ ἂν δουλωθεῖεν ὑπ᾽ Ἀθηναίων, τό τε λοιπὸν μηδετέρους δέχεσθαι ἀλλ᾽ ἢ μιᾷ νηὶ ἡσυχάζοντας, τὸ δὲ πλέον πολέμιον ἡγεῖσθαι. Ὡς δὲ εἶπον, καὶ ἐπικυρῶσαι ἠνάγκασαν τὴν γνώμην. [2] Πέμπουσι δὲ καὶ ἐς τὰς Ἀθήνας εὐθὺς πρέσβεις περί τε τῶν πεπραγμένων διδάξοντας ὡς ξυνέφερε καὶ τοὺς ἐκεῖ καταπεφευγότας πείσοντας μηδὲν ἀνεπιτήδειον πράσσειν, ὅπως μή τις ἐπιστροφὴ γένηται.

[72.1]  Ἐλθόντων δὲ οἱ Ἀθηναῖοι τούς τε πρέσβεις ὡς νεωτερίζοντας ξυλλαβόντες, καὶ ὅσους ἔπεισαν, κατέθεντο ἐς Αἴγιναν. [2] Ἐν δὲ τούτῳ τῶν Κερκυραίων οἱ ἔχοντες τὰ πράγματα ἐλθούσης τριήρους Κορινθίας καὶ Λακεδαιμονίων πρέσβεων ἐπιτίθενται τῷ δήμῳ, καὶ μαχόμενοι ἐνίκησαν. [3] Ἀφικομένης δὲ νυκτὸς ὁ μὲν δῆμος ἐς τὴν ἀκρόπολιν καὶ τὰ μετέωρα τῆς πόλεως καταφεύγει καὶ αὐτοῦ ξυλλεγεὶς ἱδρύθη, καὶ τὸν Ὑλλαϊκὸν λιμένα εἶχον· οἱ δὲ τήν τε ἀγορὰν κατέλαβον, οὗπερ οἱ πολλοὶ ᾤκουν αὐτῶν, καὶ τὸν λιμένα τὸν πρὸς αὐτῇ καὶ πρὸς τὴν ἤπειρον.

[73.1]  Tῇ δ᾽ ὑστεραίᾳ ἠκροβολίσαντό τε ὀλίγα καὶ ἐς τοὺς ἀγροὺς περιέπεμπον ἀμφότεροι, τοὺς δούλους παρακαλοῦντές τε καὶ ἐλευθερίαν ὑπισχνούμενοι· καὶ τῷ μὲν δήμῳ τῶν οἰκετῶν τὸ πλῆθος παρεγένετο ξύμμαχον, τοῖς δ᾽ ἑτέροις ἐκ τῆς ἠπείρου ἐπίκουροι ὀκτακόσιοι.

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να αναγνωρίσετε πλήρως τις δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου με έντονη γραφή.

2. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους υπογραμμισμένους όρους του κειμένου.

3. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους των παρακάτω ουσιαστικών / αντωνυμιών / επιθέτων / επιρρημάτων του κειμένου:

ταῦτα (γενική ενικού θηλυκού γένους):

βέλτιστα (τον ίδιο τύπο στο συγκριτικό βαθμό):

ἥκιστα (το θετικό βαθμό του επιρρήματος):

νηί (κλητική ενικού):

τήν γνώμην (ονομαστική πληθυντικού):

πρέσβεις (γενική ενικού):

τῷ δήμῳ (αιτιατική πληθυντικού):

νυκτός (δοτική πληθυντικού):

τῆς πόλεως (αιτιατική ενικού):

τόν λιμένα (δοτική ενικού):

τό πλῆθος (ονομαστική πληθυντικού):

ξύμμαχον (δοτική ενικού θηλυκού γένους):

4. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των παρακάτω ρηματικών τύπων: πέμπουσι, πεπραγμένων, ἔπεισαν, ἀφικομένης, καταφεύγει, παρεγένετο.

5. Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση των παρακάτω ρημάτων: εἶπον, κατέλαβον.

6. ἡγεῖσθαι, ἐνίκησαν, ᾤκουν: να κλίνετε την οριστική παρατατικού και την ευκτική ενεστώτα των παραπάνω ρηματικών τύπων στη φωνή που βρίσκονται.

7. Να γράψετε δύο παράγωγες λέξεις της νεοελληνικής (μία απλή και μία σύνθετη) για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: δράσαντες, ξυνέφερε, κατέθεντο, ἔχοντες, μαχόμενοι.

• ΚΕΦΑΛΑΙΟ 74

 

[74.1]  Διαλιπούσης δ᾽ ἡμέρας μάχη αὖθις γίγνεται καὶ νικᾷ ὁ δῆμος χωρίων τε ἰσχύι καὶ πλήθει προύχων· αἵ τε γυναῖκες αὐτοῖς τολμηρῶς ξυνεπελάβοντο βάλλουσαι ἀπὸ τῶν οἰκιῶν τῷ κεράμῳ καὶ παρὰ φύσιν ὑπομένουσαι τὸν θόρυβον. [2]Γενομένης δὲ τῆς τροπῆς περὶ δείλην ὀψίαν, δείσαντες οἱ ὀλίγοι μὴ αὐτοβοεὶ ὁ δῆμος τοῦ τε νεωρίου κρατήσειεν ἐπελθὼν καὶ σφᾶς διαφθείρειεν, ἐμπιπρᾶσι τὰς οἰκίας τὰς ἐν κύκλῳ τῆς ἀγορᾶς καὶ τὰς ξυνοικίας, ὅπως μὴ ᾖ ἔφοδος, φειδόμενοι οὔτε οἰκείας οὔτε ἀλλοτρίας, ὥστε καὶ χρήματα πολλὰ ἐμπόρων κατεκαύθη καὶ ἡ πόλις ἐκινδύνευσε πᾶσαδιαφθαρῆναι, εἰ ἄνεμος ἐπεγένετο τῇ φλογὶ ἐπίφορος ἐς αὐτήν. [3] Καὶ οἱ μὲν παυσάμενοι τῆς μάχης ὡς ἑκάτεροι ἡσυχάσαντες τὴν νύκτα ἐν φυλακῇ ἦσαν· καὶ ἡ Κορινθία ναῦς τοῦ δήμου κεκρατηκότος ὑπεξανήγετο, καὶ τῶν ἐπικούρωνοἱ πολλοὶ ἐς τὴν ἤπειρον λαθόντες διεκομίσθησαν.

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να αναγνωρίσετε πλήρως τις δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου με έντονη γραφή.

2. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους υπογραμμισμένους όρους του κειμένου.

3. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους των παρακάτω ουσιαστικών / αντωνυμιών / επιθέτων / επιρρημάτων του κειμένου:

ἡμέρας (δοτική πληθυντικού):

ἰσχύι (γενική ενικού):

γυναῖκες (δοτική ενικού):

αὐτοῖς (δοτική ενικού):

τολμηρῶς (τον υπερθετικό βαθμό του επιρρήματος):

φύσιν (αιτιατική πληθυντικού):

χρήματα (δοτική πληθυντικού):

πολλά (τον ίδιο τύπο στον υπερθετικό βαθμό):

πᾶσα (ονομαστική πληθυντικού):

τῇ φλογὶ (ονομαστική ενικού):

τὴν νύκτα (αιτιατική πληθυντικού):

οἱ πολλοὶ (τον ίδιο τύπο στο συγκριτικό βαθμό):

4. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των παρακάτω ρηματικών τύπων: νικᾷ, γενομένης, ἐκινδύνευσε, παυσάμενοι, λαθόντες, διεκομίσθησαν.

5. Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση των παρακάτω ρημάτων: γίγνεται, νικᾷ.

6. βάλλουσαι: να κλίνετε τον μέλλοντα της οριστικής στη φωνή που βρίσκεται.

7. ἐπελθὼν: να γράψετε το β΄ ενικό της προστακτικής αορίστου β΄.

8. Να βρείτε με ποιες λέξεις του κειμένου σχετίζονται ετυμολογικά οι παρακάτω λέξεις της νεοελληνικής: φθορά, αναβολή, έλλειψη, ανάπαυση, δημοκρατία.

 

 

• ΚΕΦΑΛΑΙΑ 76-77

 

[76]  Τῆς δὲ στάσεως ἐν τούτῳ οὔσης τετάρτῃ ἢ πέμπτῃ ἡμέρᾳ μετὰ τὴν τῶν ἀνδρῶν ἐς τὴν νῆσον διακομιδὴν αἱ ἐκ τῆς Κυλλήνης Πελοποννησίων νῆες, μετὰ τὸν ἐκ τῆς Ἰωνίας πλοῦν ἔφορμοι οὖσαι, παραγίγνονται τρεῖς καὶ πεντήκοντα· ἦρχε δὲ αὐτῶν Ἀλκίδας, ὅσπερ καὶ πρότερον, καὶ Βρασίδας αὐτῷ ξύμβουλος ἐπέπλει. Ὁρμισάμενοι δὲ ἐς Σύβοτα λιμένα τῆς ἠπείρου ἅμα ἕῳ ἐπέπλεον τῇ Κερκύρᾳ.

[77.1] Oἱ δὲ πολλῷ θορύβῳ καὶ πεφοβημένοι τά τ᾽ ἐν τῇ πόλει καὶ τὸν ἐπίπλουν παρεσκευάζοντο τε ἅμα ἑξήκοντα ναῦςκαὶ τὰς αἰεὶ πληρουμένας ἐξέπεμπον πρὸς τοὺς ἐναντίους, παραινούντων Ἀθηναίων σφᾶς τε ἐᾶσαι πρῶτον ἐκπλεῦσαι καὶ ὕστερον πάσαις ἅμα ἐκείνους ἐπιγενέσθαι. [2] Ὡς δὲ αὐτοῖς πρὸς τοῖς πολεμίοις ἦσαν σποράδες αἱ νῆες, δύο μὲν εὐθὺς ηὐτομόλησαν, ἐν ἑτέραις δὲ ἀλλήλοις οἱ ἐμπλέοντες ἐμάχοντο, ἦν δὲ οὐδεὶς κόσμος τῶν ποιουμένων. [3] Ἰδόντες δὲ οἱ Πελοποννήσιοι τὴν ταραχὴν εἴκοσι μὲν ναυσὶ πρὸς τοὺς Κερκυραίους ἐτάξαντο, ταῖς δὲ λοιπαῖς πρὸς τὰς δώδεκα ναῦς τῶν Ἀθηναίων, ὧν ἦσαν αἱ δύο Σαλαμινία καὶ Πάραλος.

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να αναγνωρίσετε πλήρως τις δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου με έντονη γραφή.

2. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους υπογραμμισμένους όρους του κειμένου.

3. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους των παρακάτω ουσιαστικών / αντωνυμιών / επιθέτων του κειμένου:

τῆς στάσεως (αιτιατική ενικού):

τῶν ἀνδρῶν (κλητική ενικού):

τήν νῆσον (ονομαστική πληθυντικού):

πλοῦν (αιτιατική πληθυντικού):

ἕῳ (γενική ενικού):

πολλῷ (δοτική πληθυντικού θηλυκού γένους):

τῇ πόλει (αιτιατική πληθυντικού):

τὸν ἐπίπλουν (δοτική ενικού):

σφᾶς (την ίδια πτώση του ενικού αριθμού):

πάσαις (γενική ενικού):

ἀλλήλοις (αιτιατική πληθυντικού):

4. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των παρακάτω ρηματικών τύπων: παραγίγνονται, ἦρχε, πεφοβημένοι, παρεσκευάζοντο, ἐξέπεμπον, ἐπιγενέσθαι, ἐτάξαντο.

5. Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση των παρακάτω ρημάτων: παραγίγνονται, ἐτάξαντο.

 

6. ἐμάχοντο: να κλίνετε την οριστική μέλλοντα και παρακειμένου.

7. Να γράψετε δύο παράγωγες λέξεις της νεοελληνικής (μία απλή και μία σύνθετη) για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: παραγίγνονται, παρεσκευάζοντο, ἐξέπεμπον, ἐτάξαντο.

 

 

 

 

 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 78

 

[78.1]  Καὶ οἱ μὲν Κερκυραῖοι κακῶς τε καὶ κατ᾽ ὀλίγας προσπίπτοντες ἐταλαιπώρουν τὸ καθ᾽ αὑτούς· οἱ δ᾽ Ἀθηναῖοι φοβούμενοι τὸ πλῆθος καὶ τὴν περικύκλωσιν ἁθρόαις μὲν οὐ προσέπιπτον οὐδὲ κατὰ μέσον ταῖς ἐφ᾽ ἑαυτοὺς τεταγμέναις, προσβαλόντες δὲ κατὰ κέρας καταδύουσι μίαν ναῦν. Καὶ μετὰ ταῦτα κύκλον ταξαμένων αὐτῶν περιέπλεον καὶ ἐπειρῶντο θορυβεῖν. [2] Γνόντες δὲ οἱ πρὸς τοῖς Κερκυραίοις καὶ δείσαντες μὴ ὅπερ ἐν Ναυπάκτῳ γένοιτο, ἐπιβοηθοῦσι, καὶ γενόμεναι ἁθρόαι αἱ νῆες ἅμα τὸν ἐπίπλουν τοῖς Ἀθηναίοις ἐποιοῦντο. [3] Οἱ δ᾽ ὑπεχώρουν ἤδη πρύμναν κρουόμενοι καὶ ἅμα τὰς τῶν Κερκυραίων ἐβούλοντο προκαταφυγεῖν ὅτι μάλιστα, ἑαυτῶν σχολῇ τε ὑποχωρούντων καὶ πρὸς σφᾶς τεταγμένων τῶν ἐναντίων. [4] Ἡ μὲν οὖν ναυμαχία τοιαύτη γενομένη ἐτελεύτα ἐς ἡλίου δύσιν.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να αναγνωρίσετε πλήρως τις δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου με έντονη γραφή.

2. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους υπογραμμισμένους όρους του κειμένου.

3. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους των παρακάτω ουσιαστικών / αντωνυμιών / επιθέτων / επιρρημάτων του κειμένου:

κακῶς (τον υπερθετικό βαθμό του επιρρήματος):

ὀλίγας (τον ίδιο τύπο του συγκριτικού βαθμού):

τό πλῆθος (δοτική ενικού):

κέρας (γενική ενικού):

ναῦν (δοτική πληθυντικού):

ταῦτα (δοτική ενικού):

τὸν ἐπίπλουν (αιτιατική πληθυντικού):

μάλιστα (το θετικό βαθμό του επιρρήματος):

ναυμαχία (αιτιατική ενικού):

τοιαύτη (ονομαστική πληθυντικού):

δύσιν (γενική ενικού):

4. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των παρακάτω ρηματικών τύπων: ἐταλαιπώρουν, προσέπιπτον, τεταγμέναις, ἐβούλοντο, ἐτελεύτα.

 

5. Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση του παρακάτω ρήματος: γένοιτο.

6. ἐπειρῶντο: να κλίνετε την οριστική και την προστακτική ενεστώτα.

7. προσβαλόντες: να γράψετε το γ΄ πληθυντικό ευκτικής και το β΄ ενικό προστακτικής αορίστου β΄.

8. Να βρείτε με ποιες λέξεις του κειμένου σχετίζονται ετυμολογικά οι παρακάτω λέξεις της νεοελληνικής: τακτικός, απόγνωση, πείρα, αποβολή, βούληση.

 

 

 

• ΚΕΦΑΛΑΙΟ 81

 

[81.1] Oἱ μὲν οὖν Πελοποννήσιοι τῆς νυκτὸς εὐθὺς κατὰ τάχος ἐκομίζοντο ἐπ᾽ οἴκου παρὰ τὴν γῆν· καὶ ὑπερενεγκόντες τὸν Λευκαδίων ἰσθμὸν τὰς ναῦς, ὅπως μὴ περιπλέοντες ὀφθῶσιν, ἀποκομίζονται. [2] Κερκυραῖοι δὲ αἰσθόμενοι τάς τε Ἀττικὰς ναῦς προσπλεούσας τάς τε τῶν πολεμίων οἰχομένας, λαβόντες τούς τε Μεσσηνίους ἐς τὴν πόλιν ἤγαγον πρότερον ἔξω ὄντας, καὶ τὰς ναῦς περιπλεῦσαι κελεύσαντες ἃς ἐπλήρωσαν ἐς τὸν Ὑλλαϊκὸν λιμένα, ἐν ὅσῳ περιεκομίζοντο, τῶν ἐχθρῶν εἴ τινα λάβοιεν, ἀπέκτεινον· καὶ ἐκ τῶν νεῶν ὅσους ἔπεισαν ἐσβῆναι ἐκβιβάζοντεςἀπεχρῶντo, ἐς τὸ ῞Ηραιόν τε ἐλθόντες τῶν ἱκετῶν ὡς πεντήκοντα ἄνδρας δίκην ὑποσχεῖν ἔπεισαν καὶ κατέγνωσαν πάντων θάνατον. [3] Oἱ δὲ πολλοὶ τῶν ἱκετῶν, ὅσοι οὐκ ἐπείσθησαν, ὡς ἑώρων τὰ γιγνόμενα, διέφθειρον αὐτοῦ ἐν τῷ ἱερῷ ἀλλήλους, καὶ ἐκ τῶν δένδρων τινὲς ἀπήγχοντο, οἱ δ᾽ ὡς ἕκαστοι ἐδύναντο ἀνηλοῦντο. [4] Ἡμέρας τε ἑπτά, ἃς ἀφικόμενος ὁ Εὐρυμέδων ταῖς ἑξήκοντα ναυσὶ παρέμεινε, Κερκυραῖοι σφῶν αὐτῶν τοὺς ἐχθροὺς δοκοῦντας εἶναι ἐφόνευον, τὴν μὲν αἰτίαν ἐπιφέροντες τοῖς τὸν δῆμον καταλύουσιν, ἀπέθανον δέ τινες καὶ ἰδίας ἔχθρας ἕνεκα, καὶ ἄλλοι χρημάτων σφίσιν ὀφειλομένων ὑπὸ τῶν λαβόντων· [5] πᾶσά τε ἰδέα κατέστη θανάτου, καὶ οἷον φιλεῖ ἐν τῷ τοιούτῳ γίγνεσθαι, οὐδὲν ὅτι οὐ ξυνέβη καὶ ἔτι περαιτέρω. Καὶ γὰρ πατὴρ παῖδα ἀπέκτεινε καὶ ἀπὸ τῶν ἱερῶν ἀπεσπῶντο καὶ πρὸς αὐτοῖς ἐκτείνοντο, οἱ δέ τινες καὶ περιοικοδομηθέντες ἐν τοῦ Διονύσου τῷ ἱερῷ ἀπέθανον.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Να αναγνωρίσετε πλήρως τις δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου με έντονη γραφή.

2. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους υπογραμμισμένους όρους του κειμένου.

3. Να γράψετε τους ζητούμενους τύπους των παρακάτω ουσιαστικών / αντωνυμιών / επιθέτων του κειμένου:

τῆς νυκτός (ονομαστική πληθυντικού):

τάχος (δοτική ενικού):

τάς ναῦς (γενική ενικού):

oἱ πολλοὶ (αιτιατική ενικού):

τινά (ονομαστική πληθυντικού):

τῶν ἱκετῶν (κλητική ενικού):

τῷ ἱερῷ  (ονομαστική πληθυντικού):

τὸν δῆμον (δοτική πληθυντικού):

χρημάτων (δοτική ενικού):

πᾶσα (ονοματική πληθυντικού ουδετέρου γένους):

πατὴρ (κλητική ενικού)

παῖδα (γενική πληθυντικού):

4. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των παρακάτω ρηματικών τύπων: ἐκομίζοντο, αἰσθόμενοι, λαβόντες, ἤγαγον, κελεύσαντες, ἔπεισαν, ἐπείσθησαν, ἑώρων, ἐδύναντο.

5. Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση των παρακάτω ρημάτων: ἤγαγον, ἐπείσθησαν.

 

6. ἀφικόμενος: να κλίνετε την οριστική ενεστώτα και αορίστου β΄.

7. Να γράψετε δύο παράγωγες λέξεις της νεοελληνικής (μία απλή και μία σύνθετη) για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ἤγαγον, κατέγνωσαν, ἑώρων, κατέστη.